ทำกายภาพบำบัดกล้ามเนื้อให้หายปลิดทิ้งด้วย นวัตกรรม Shockwave Therapy

[พรสัก ส่องแสง]

เทคโนโลยีรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อเฉียบพลัน ให้หายปลิดทิ้งอย่างรวดเร็วจากสหรัฐอเมริกา Shockwave หรือ คลื่นกระแทกในภาษาไทย ได้รับเครื่องหมายรับรองปลอดภัยจาก FDA ได้เป็นอุปกรณ์ที่ได้รับการยอมรับบการฟื้นฟูสภาพกล้ามเนื้อที่หดตัว เส้นเอ็นอักเสบ รวมไปถึงจุดเฉพาะที่เจ็บปวดเรื้อรังให้หายขาด ด้วยการสร้างรอยแผลตำแหน่งเดิมเพื่อให้ร่างกายเกิดกลไกการสมานแผลอีกครั้ง แล้วการทํา shockwave ราคาเท่าไหร่ มีกระบวนการรักษากี่ขั้นตอน สามารถรับชมได้ในบทความนี้
คลื่นกระแทก (Shockwave) คืออะไร

การฟื้นฟูกายภาพบำบัดด้วยคลื่นกระแทก หรือ Shockwave Therapy คือ การรักษาอาการปวดและอักเสบเรื้อรังตามจุดต่างๆ ของร่างกาย โดยใช้อุปกรณ์ส่งคลื่นเสียงที่บรรจุอากาศปริมาณสูง มีพลังงานคลื่นกระแทกที่ช่วยลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อให้คลายการบีบตัวลง หรือเรียกสั้นๆ ทับศัพท์ในภาษาไทยว่า “ช็อคเวฟ”
การรักษาด้วยคลื่นกระแทก (Shockwave Therapy)

การรักษาด้วยคลื่นกระแทก เครื่องช็อคเวฟจะทำการส่งพลังงานอัดอากาศบนบริเวณจุดกล้ามเนื้อที่อักเสบ หรือเจ็บปวดรุนแรง เพื่อสร้างบาดแผลใหม่บนจุดเดิม ส่วนของกล้ามเนื้อกับพังผืดที่โดนแรงปะทะจาก shockwave flash สดๆ เซลล์บริเวณใกล้เคียงจะตอบสนองให้ร่างกายดึงสารอาหารทำการซ่อมแซม ต่อเติมเนื้อเยื่อส่วนที่สึกหรอ ฉีกขาด ให้บรรเทาอาการปวดลงได้เร็วยิ่งขึ้น พร้อมกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตส่งออกซิเจนลำเลียงไปยังอวัยวะอื่นๆ ได้ทั่วถึง
การรักษาด้วยคลื่นกระแทกมีกี่ประเภท

โดยทั่วไป การรักษาด้วยคลื่นกระแทก Shockwave ปัจจุบันมีอยู่ 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่

1. Radial Shockwave

คลื่นกระแทก รุ่น Radial Shockwave อาศัยลูกปืนที่มีแรงดันลมอัดสูง ทำการปล่อยคลื่นเข้มข้นเป็นลักษณะโคนไอศกรีมออกมา ความเข้มข้นของคลื่นจะอยู่บนส่วนปากกระบอกของตัวเครื่อง เหมาะสำหรับการรักษาผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บปวดกล้ามเนื้อบริเวณกว้าง เช่น ช่วง เส้นเอ็นอักเสบ

2. Focus Shockwave

คลื่นกระแทก รุ่น Focus Shockwave อาศัยลูกปืนที่มีแรงดันลมอัดสูง ทำการปล่อยคลื่นเข้มข้นเป็นลักษณะโคนไอศกรีมกลับด้าน ความเข้มข้นของคลื่นจะอยู่บนส่วนปลายรังสีลงสู่ผิวหนัง เหมาะสำหรับการรักษาผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บปวดกล้ามเนื้อบริเวณเฉพาะจุด เช่น แนวข้อต่อเส้นเอ็น จุดเกาะของแนวเส้นเอ็นและกระดูก
ประโยชน์ของการรักษาด้วยคลื่นช็อคเวฟ

ประโยชน์การบำบัดรักษาด้วยเครื่องช็อคเวฟ กายภาพ มี 5 ข้อดี ดังนี้

• ปรับการหมุนเวียนเลือดให้สมดุลทั่วร่างกาย และกระตุ้นการสร้างหลอดเลือดใหม่
• ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดเรื้อรังตามกล้ามเนื้อ ข้อกระดูก และช่วงข้อต่อเส้นเอ็น
• Shockwave ช่วยเร่งการสร้างเนื้อเยื่อ ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของช่วงกล้ามเนื้อ ช่วงเอ็นให้สมานรวดเร็วมากยิ่งขึ้น
• ผิวหนังบริเวณที่อักเสบถูกทำการ Shockwave ตัวผิวจะกระตุ้นสารคอลลาเจน (Collagen) ช่วยให้ผิวหนังแข็งแรง มีสุขภาพผิวที่ดี
• คลื่นช็อคเวฟช่วยสลายแคลเซียมที่เกาะติดตามเส้นเอ็น (Calcific Tendonitis : หินปูน) ที่ก่อให้เกิดอาการปวดรุนแรงได้

Shockwave ช่วยรักษาอาการอะไรได้บ้าง

นวัตกรรมเครื่อง Shockwave ช่วยรักษา 3 โรคกายภาพยอดนิยมที่ลดอาการเจ็บปวดเรื้อรัง รวมไปถึงรักษาเอ็น ข้อ กระดูกที่เป็นจุดเฉพาะให้หายสนิท มีดังนี้

1. อาการปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง

ปวดกล้ามเนื้อเรื้อรัง (Myofascial pain syndrome : MPS) คือ อาการเกร็งกล้ามเนื้อไม่ถูกต้องเป็นเวลานาน ส่งผลให้กล้ามเนื้อเกิดการหดตัวจนร้าวต่อเนื่อง เกิดเป็นพังผืดขึ้น ความดันบริเวณกล้ามเนื้อส่งผลให้เกิดอาการปวดมากขึ้นกว่าเดิม

2. อาการออฟฟิศซินโดรม

ออฟฟิศซินโดรม (Office syndrome) คือ อาการปวดทั่วไปพนักงานออฟฟิศที่ประสบพบเจอ เป็นการนั่งท่าเดิมๆ เป็นเวลานานจนไม่ได้เปลี่ยนอิริยาบถ ทำให้บริเวณกล้ามเนื้อที่ตึงเกิดอาการปวดร้าวช่วงคอ บ่า ไหล่ และช่วงข้อมูล

3. อาการเส้นเอ็นอักเสบ

เส้นเอ็นอักเสบ (Tendinitis) คือ การเกร็งกล้ามเนื้อซ้ำๆ ไปมาจนช่วงเอ็นและข้อต่อเอ็นอักเสบ มีเศษหินปูนเกาะติด ส่งผลให้บริเวณกล้ามเนื้อเจ็บปวดทรมานสาหัส
ผู้ที่เหมาะกับการรักษาด้วย Shockwave

ผู้ที่สมควรทำการรักษา Shockwave ได้แก่

• ผู้ที่มีอาการปวดช่วงคอ บ่า ไหล่เรื้อรัง
• ผู้ที่มีอาการปวดช่วงกระดูกแนวสันหลัง เช่น สะบัก ข้อต่อสะโพก
• นักกีฬากระโดดสูง ที่มีปัญหาข้อเข่าเสื่อมสภาพ
• ผู้ที่มีวินิจฉัยเป็นโรคออฟฟิศซินโดรม
• ผู้ที่ยกของหนัก มีอาการปวดบริเวณช่วงข้อศอกด้านนอก
• นักวิ่งที่ออกกล้ามเนื้อช่วงหน้าแข้งผิดท่า

เตรียมตัวอย่างไรก่อนเข้ารักษาด้วยคลื่น Shockwave

หลังตัดสินใจที่จะทำการรักษา Shockwave ผู้ป่วยควรเตรียมความพร้อมตามที่แพทย์แนะนำก่อนเข้าปฏิบัติการ มีดังนี้

• พักผ่อน 6 - 8 ชั่วโมงก่อนวันนัดพบแพทย์
• ทำจิตใจให้สงบ ลดความเครียดด้วยการทำกิจกรรมคลายกล้ามเนื้อ
• รับประทานอาหารปกติ
• ตรวจความดันก่อนดำเนิน Shockwave เสมอ

กระบวนการรักษาด้วย Shockwave

การรักษาด้วยเครื่องช็อคเวฟ คลื่นกระแทก มี 4 ขั้นตอนด้วยกัน ได้แก่

1. แพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญหยิบเครื่อง Shockwave กระตุ้นจุดกล้ามเนื้อที่มีอาการเจ็บปวด
2. เครื่องจะทำการสร้างบาดแผลใหม่ เพื่อให้กลไกของร่างกายเร่งการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอเร็วขึ้น
3. ตัวเครื่อง Shockwave ช่วยละลอสารที่ส่งไปยังระบบประสาทที่ก่อให้เกิดอาการเจ็บปวด
4. ร่างกายจะเกิดปฏิกิริยาสร้างสารหลั่งลดความปวดให้ทุเลาลง
การดูแลตัวเองหลังการทำ Shockwave

การดูแลร่างกายให้แข็งแรงหลังจากการทำ Shockwave มี 3 ขั้นตอนดังนี้

• ห้ามนวดบริเวณที่ทำการ Shockwave เด็ดขาดเพราะจะทำให้บริเวณผิวหนังใต้กล้ามเนื้อเกิดอาการอักเสบรุนแรง
• ยืดเส้นยืดสายกล้ามเนื้อบริเวณที่ปวดบวม เพื่อให้บริเวณนั้นคลายความเจ็บปวดลดลง
• บรรเทาอาการแสบร้อน ระคายเคืองด้วยการประคบผ้าเย็น เพื่อเพิ่มให้เส้นเลือดลดการหดตัวของกล้ามเนื้อ

ผลลัพธ์ที่ได้และระยะเวลาการรักษา

หลังจากการบำบัดรักษาด้วยคลื่นช็อคเวฟ ให้คนไข้พักฟื้น งดกิจกรรมที่ออกแรงกล้ามเนื้อเป็นเวลา 1 - 2 สัปดาห์ เพื่อให้กลไกการรักษาภายในร่างกายสามารถซ่อมแซมส่วนที่ฉีกขาดให้กลับมาสมานอีกครั้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการทำ Shockwave เห็นผลการรักษาหายปลิดทิ้งทันที ในกรณีผู้ที่มีอาการปวดบริเวณเฉพาะเรื้อรังอาจลดอาการเจ็บปวดไปมากกว่าครึ่ง อาจใช้เวลาใช้คลื่น Shockwave 3 - 5 ครั้ง จึงจะหายสนิท
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดจากคลื่น Shockwave

ผู้ที่เข้ารับการรักษา Shockwave อาจจะมี 3 อาการที่เกิดผลข้างเคียงทางด้านร่างกาย ดังนี้

• ปวดบริเวณกล้ามเนื้อที่ถูกเครื่องกระตุ้นเป็นชั่วคราว
• บริเวณผิวที่ถูก Shockwave เกิดการบวม เป็นรอยแดง บางรายอาจมีผดผื่นขึ้นมา
• จุดที่ถูกคลื่นกระแทกมีรอยจ้ำแดง (petechiae) หรือเป็นก้อนเลือด (hematom) เป็นห้อเลือดเห็นชัด

ข้อห้ามในการรักษาด้วยคลื่น Shockwave

ถึงแม้การรักษาด้วยคลื่น Shockwave จะไม่สร้างการทำงานที่ผิดปกติในระบบอวัยวะภายใน แต่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อคนไข้มีภาวะ 4 อาการดังต่อไปนี้

ข้อควรระวังในการรักษาด้วยคลื่นกระแทก

• ห้ามใช้อุปกรณ์ส่งคลื่นตำแหน่งผิวที่เป็นแผน เกิดการอักเสบ ติดเชื้อ
• งดการทำ Shockwave บริเวณกล้ามเนื้อที่มีเนื้องอก
• ไม่ควรใช้จุดที่เส้นประสาทอักเสบรุนแรง
• หลีกเลี่ยงการใช้ Shockwave จุดที่มีหลอดเลือกโปร่ง ปูดขึ้นมา

ใครไม่เหมาะกับการทำ Shockwave

ผู้ที่ไม่เหมาะสำหรับการรักษาด้วยคลื่น Shockwave มีข้อห้ามคนไข้ดังนี้

• ผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็ง
• ผู้ที่มีปัญหาระบบเลือดไม่ดี เช่น เลือดแข็งตัว ลิ่มเลือดอุดตันในเส้นเลือด
• ผู้ที่ใส่อุปกรณ์กระตุ้นการเต้นหัวใจ
• ผู้ที่ต้องได้รับการฉีดยากลุ่มพวกเสตียรอยด์ภายใน 6 สัปดาห์
• เด็ก วัยรุ่นที่มีอายุต่ำกว่า 18
• ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์

รักษาด้วย Shockwave ที่ไหนดี

ควรจะหาสถาบันที่มีเครื่อง Shockwave ที่ทันสมัย มีมาตรการรักษาที่ปลอดภัยภายใต้มือของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและนักกายภาพบำบัด จวบจนไปถึงให้คำแนะนำมีวิธีบรรเทาอาการรักษาหลังรักษาด้วย Shockwave เสร็จเรียบร้อย
ข้อสรุป

การรักษาช็อคเวฟ คลื่นกระแทก หรือ Shockwave เป็นการสร้างบาดแผลบริเวณกล้ามเนื้อที่อักเสบซ้ำอีกรอบ เพื่อให้ร่างกายเกิดกลไกการฟื้นฟูอีกครั้ง โดยสามารถรักษาผู้ที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นอักเสบ รวมไปถึงผู้ที่มีอาการปวดจุดเฉพาะ ให้ลดอาการปวดหายออกไป