สายตาเอียง ปัญหาสายตาที่หลายคนอาจไม่สังเกตเห็น

[พรสัก ส่องแสง]

ถ้าพูดถึงปัญหาเรื่องสายตาหลายคนน่าจะนึกถึง สายตาสั้นและสายตายาว แต่จริง ๆ แล้วยังมีคำว่า สายตาเอียง อีกคำที่ได้ยินกันบ่อย ๆ โดยมักพบอาการสายตาเอียงร่วมกับสายตาสั้น สายตายาว หรืออาการสายตาผู้สูงอายุเสมอ แล้วสายตาเอียงเกิดจากอะไร เป็นปัญหาที่เราต้องกังวลหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบ
สายตาเอียง
 
สายตาเอียง (Astigmatism) คือ ภาวะการมองเห็นที่ผิดปกติ โดยกระจกตาจะไม่เรียบสม่ำเสมอ หรือผิดปกติไป ทำให้แสงที่กระจกตารวมไปไม่กระทบกับจอประสาทตาเป็นจุดเดียว แต่แสงจะกระจายไปจุดต่าง ๆ ตามความโค้งของผิวกระจกตาที่ผิดปกติ ส่งผลให้ภาพที่เห็นเบลอ หรือบิดเบี้ยว หรือซ้อนกัน ไม่ว่าจะมองจากระยะใกล้หรือไกลก็ตาม ส่วนใหญ่อาการสายตาเอียงมักเกิดร่วมกับผู้ที่มีปัญหาสายตาสั้น หรือสายตายาว
สายตาเอียง อาการเป็นอย่างไร

สายตาเอียงคือ การที่เลนส์กระจกตามีรูปร่างผิดปกติคือความโค้งในแต่ละแนวของกระจกตาไม่เท่ากัน ทำให้การรับแสงที่รูม่านตาไม่รวมเป็นจุดเดียว แต่มันกลับแยกเป็นแต่ละแนว ๆ ทำให้มองแล้วเบลอและเมื่อใช้สายตามาก ๆ จะปวดตาและมึนหัว โดยมีสายตาเอียง 2 แบบคือ

1. สายตาเอียงแบบสม่ำเสมอ พบได้ในอาการตเอียงทั่ว ๆ ไป ใส่แว่นที่ใช้เลนส์ทรงกระบอกก็หาย
2. สายตาเอียงแบบไม่สม่ำเสมอ ซึ่งมักเกิดกับผู้ซึ่งมีแผลที่กระจกตา ต้องใส่คอนแทคเลนส์สายตาเอียงหรือเลสิกสายตาเอียง

อาการสายตาเอียงร่วมกับภาวะสายตาแบบอื่น

• สายตาเอียงพร้อมสายตาสั้น คือ แนวของกระจกตาหลักหนึ่งหรือทั้งสองแนวผิดปกติพร้อมทั้งมีภาวะสายตาสั้น
• สายตาเอียงพร้อมสายตายาว คือ แนวของกระจกตาหลักหนึ่งหรือทั้งสองแนวผิดปกติพร้อมทั้งมีภาวะสายตายาว
• สายตาเอียงแบบผสม คือ แนวของกระจกตาหนึ่งเส้นทั้งมีภาวะสายตาสั้น และอีกหนึ่งเส้นมีภาวะสายตายาว

สายตาเอียงเกิดจากอะไร

ดังที่ได้กล่าวไปว่าอาการสายตาเอียงเกิดจากกระจกตามีความโค้งที่ไม่เท่ากัน ผิวกระจกตาไม่สม่ำเสมอ จึงทำให้แสงที่ผ่านจากกระจกตาที่ผิดปกติ ไม่สามารถรวมแสงเป็นจุดเดียวได้ และสาเหตุของสายตาเอียงอาจเกิดได้โดยไม่ทราบสาเหตุ หรือจากพันธุกรรม โดยส่วนมากผู้คนมักจะมีสายตาเอียง แต่อยู่ในระดับที่ไม่มากจนกระทบถึงชีวิตประจำวัน
   

ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดสายตาเอียง

สายตาเอียงอาจเกิดได้จากความผิดปกติของกระจกตาแต่กำเนิดก็ได้ เกิดจากแผลเป็นที่กระจกตาก็ได้ และเกิดจากพฤติกรรมการใช้สายตาแบบผิด ๆ เช่น การใช้สายตาในที่มืดบ่อย ๆ หรือ การเพ่งสายตากับกิจกรรมบางอย่างนาน ๆ ก็ได้เช่นกัน
วิธีทดสอบสายตาเอียง

วิธีทดสอบสายตาเอียง นั้นสามารถทำได้ 2 วิธี ทั้งการทดลองด้วยตนเองและการไปทดลองกับจักษุแพทย์ แต่ละวิธีจะเป็นอย่างไรบ้างไปดูกัน

วิธีทดสอบสายตาเอียงเบื้องต้น

หากคุณสงสัยว่าตัวเอง สายตาเอียง หรือไม่ ง่าย ๆ เพียงแค่คุณตอบคำถาม 4 ข้อนี้กับตัวเองคือ

1. หรี่ตาหรือเอียงคอเพื่อให้มองชัดขึ้น หรือไม่ ?
2. มึนหัวง่ายเมื่อใช้สายตานาน ๆ หรือไม่ ?
3. มองภาพเบลอและภาพที่เคลื่อนไหวเร็ว ๆ ได้ไม่ชัด หรือไม่ ?
4. มองเห็นตัวหนังสือบางตัวชัด บางตัวไม่ชัด หรือไม่ ?

ถ้าคำตอบเป็น ใช่ สัก 1 ข้อ คุณก็มีโอกาสสายตาเอียงแล้ว

วิธีตรวจวินิจฉัยสายตาเอียงโดยจักษุแพทย์

วิธีที่ง่ายที่สุดในการทดสอบสายตาเอียง คือไปพบจักษุแพทย์ หรือ ผู้เชี่ยวชาญด้านสายตาทั้งที่โรงพยาบาลและร้านจำหน่ายแว่นตา ซึ่งจักษุแพทย์จะมีเครื่องมือวัดค่าสายตาที่แม่นยำชัดเจนและสามารถให้คำปรึกษากับคุณได้เป็ยอย่างดี
วิธีรักษาสายตาเอียง

สายตาเอียงรักษาอย่างไรนั้นสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาเอียงไม่มาก และไม่กระทบถึงการใช้ชีวิตประจำวันอาจไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาใด ๆ แต่อย่างไรก็ตามหากอาการสายตาเอียงมากขึ้น และเริ่มมีอาการที่ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรเข้ารับการรักษาเพื่อให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น สามารถรักษาสายตาเอียงได้ทั้งแบบชั่วคราว หรือแบบถาวรได้ดังนี้

1. ใส่แว่นสายตาเอียง

แว่นสายตาเอียงจะใช้เลนส์ทรงกระบอก สำหรับผู้ที่สายตาเอียงในระดับปกติ แนะนำการใส่แว่นสายตาสำหรับสายตาเอียง เนื่องจากเป็นวิธีที่ง่ายและปลอดภัยที่สุด แว่นสายตาเอียงจะเป็นการสวมใส่แค่ภายนอก ไม่มีส่วนใดเข้าสัมผัสกับดวงตาโดยตรง

เลนส์สำหรับผู้ที่สายตาเอียงจะต้องเข้าพบจักษุแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจระดับของสายตาเอียง และตัดเลนส์ที่มีค่าสายตาเอียงที่เหมาะสม เพื่อให้เลนส์สามารถรวมแสงเข้าได้อย่างเหมาะสม แสงจะต้องหักเหไปรวมที่จุดจอประสาทตาอย่างพอดีเพื่อให้เห็นภาพได้ชัดเจน

สายตาเอียงเท่าไหร่ควรตัดแว่น?

แล้วถ้าถามว่า สายตาเอียงเท่าไหร่ควรตัดแว่น ? ตอบได้เลยว่า ไม่มีค่าแน่นอนที่กำหนด แต่แนะนำว่าควรตัดแว่นเมื่ออาการสายตาเอียงเริ่มทำให้การใช้ชีวิตมีปัญหา เช่น มองไม่ชัด หรือ ปวดตาปวดหัวเวลาใช้สายตานาน ๆ

2. ใส่คอนแทคเลนส์สายตาเอียง

ผู้ที่ไม่สะดวกใส่แว่นสายตา คอนแทคเลนส์สำหรับสายตาเอียงก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการช่วยการมองเห็นให้ดีขึ้น และการใส่คอนแทคเลนส์จะเป็นการใส่เลนส์เข้าที่ดวงตา จึงทำให้การมองเห็นชัด และมีมุมการมองที่กว้างกว่าการใส่แว่นสายตา

คอนแทคเลนส์สำหรับสายตาเอียงนั้นไม่สามารถใช้คอนแทคเลนส์ปกติทั่วไปได้ อาจต้องปรึกษาจักษุแพทย์เพื่อเลือกใช้คอนแทคเลนส์ชนิดพิเศษ แต่อย่างไรก็ตามหากผู้ใช้คอนแทคเลนส์ไม่รักษาความสะอาด หรือใส่ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจก่อให้เกิดการติดเชื้อ หรือบาดแผลที่ดวงตาได้

3. ผ่าตัดรักษาสายตาเอียง

สุดท้ายคือวิธีผ่าตัดหรือก็คือการเลสิกสายตาเอียง นั้นเอง โดยวิธีการผ่าตัดสายตาเอียง อธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ คือ แพทย์จะแยกชั้นกระจกตาแล้วก็ใช้เลเซอร์ยิงไปที่เนื้อกระจกตาเพื่อเปลี่ยนความโค้งของกระจกตาแล้วปิดกระจกตาเข้าที่เดิม โดยการรักษาแบบนี้จะทำให้สายตาเอียงนั้นหายได้แบบถาวร
ข้อสรุป

สายตาเอียงเกิดจากกระจกตาไม่สม่ำเสมอ ความโค้งไม่เท่ากัน ทำให้แสงไม่สามารถรวมเข้าที่จอประสาทตาเป็นจุดเดียว เป็นภาวะที่มองภาพระยะใกล้และระยะไกลไม่ชัด ภาพที่เห็นจะเบลอ หรือภาพซ้อน ในเวลากลางคืนจะเห็นแสงกระจาย สาเหตุของสายตาเอียงมีทั้งแบบไม่ทราบสาเหตุ จากพันธุกรรม หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่ทำให้กระจกตาไม่สม่ำเสมอ

เพื่อให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น ควรเข้าพบจักษุแพทย์เพื่อรักษาสายตาสั้น โดยสามารถเลือกการรักษาที่เหมาะสมกับตนได้ ไม่ว่าจะเป็นการใส่แว่นสายตา คอนแทคเลนส์ หรือเลือกการผ่าตัดเพื่อให้ค่าสายตากลับมาปกติก็ได้เช่นกัน