ข้อสงสัยที่มักพบเกี่ยวกับการรักษารากฟัน

[ศิวาพร ศรีทับ]

หลายคนไม่รู้เรื่องความหมาย การรักษารากฟัน (Root canal treatment) มาก่อน ก็ตีความหมายไปก่อนแล้วว่าน่ากลัว จำต้องยาก ต้องเจ็บแน่ๆแล้วก็จะต้องรักษาหลายที ในขณะที่ที่จริงแล้ว การรักษารากฟันไม่ใช่สิ่งที่น่ากลัวเลย การรักษารากฟันหมายถึงการรักษารากฟันซี่ที่มีปัญหาไม่ว่าจะเป็นจากการอักเสบ การรับเชื้อที่โพรงประสาท หรือคลองรากฟันถูกทำลาย เพื่อไม่ให้เชื้อโรคเข้าไปก่อเกิดการอักเสบและติดเชื้อได้อีก เมื่อรักษาแล้วเสร็จฟันซี่นั้นจะกลับมาใช้งานถัดไปได้อีกช้านาน


คำถามที่พบได้บ่อยเกี่ยวกับการรักษารากฟัน
1. เคยได้ฟังมาว่า การรักษารากฟันนั้นเจ็บมากมาย ใช่หรือไม่
ฟันทุกซี่มีรากฟัน มีเส้นประสาท และเส้นเลือดสำหรับในการหล่อเลี้ยงฟัน เมื่อเกิดฟันผุจากด้านนอก รากฟัน เส้นประสาท แล้วก็เส้นโลหิตจะมีการติดเชื้อ ไม่นานฟันซี่นั้นจะตายแล้วก็ถูกแทนที่ด้วยหนองและซากที่ติดเชื้อซึ่งเป็นต้นเหตุของอาการเจ็บปวดรวมทั้งอาการบวมที่เกิดขึ้น ถ้าหากปล่อยไว้โดยไม่รักษาจะเกิดความเสียหายต่อกระดูกบริเวณรอบรากฟันนำมาซึ่งการก่อให้เกิดตุ่มฝีและหนองบริเวณฟัน ถ้าเกิดปล่อยไว้อาจก่อให้มีการติดเชื้อบริเวณใบหน้ารวมทั้งขากรรไกรตามมาซึ่งอาจส่งผลต่อชีวิตได้

2. จะไม่เป็นเรื่องดีกว่าหรือ ถ้าจะถอนฟันทิ้งไปเลยแทนที่จะรักษารากฟัน
คำตอบคือ "ไม่" เพราะว่าคำถามนี้ชี้ให้เห็นว่า พวกเราบางทีอาจยังไม่ตระหนักถึงคุณค่าของฟันที่มี แต่ต้องการให้ทราบว่า ไม่มีฟันเทียมใดๆก็ตามที่จะสามารถทดแทนฟันจริงได้แบบ 100% เมื่อฟันถูกถอนออกไป ฟันที่อยู่รอบข้างจะเลื่อนเข้าพบช่องว่างที่เกิดขึ้น รวมทั้งเป็นสาเหตุของโรคเหงือก ปัญหาการบด ฯลฯ ตามมาได้

3. เพราะเหตุไรจึงใช้เวลาในการรักษานาน
ทันตแพทย์จะใช้ยาชาเฉพาะที่เพื่อใช้เครื่องมือเปิดเข้าไปเพื่อตัดเส้นประสาทฟันที่มีการติดเชื้อ ใส่น้ำยาฆ่าเชื้อ ยาฆ่าเชื้อชำระล้างและก็ตกแต่งรูปร่างโพรงฟันที่เสียหายก่อน แล้วต่อจากนั้นจะปิดโพรงฟันไว้ชั่วครั้งคราวเพื่อกำจัดเชื้อโรคที่เหลืออยู่ในคลองรากฟันออกให้หมด ขั้นตอนนี้อาจจำเป็นต้องใช้เวลาสำหรับในการรักษาหลายหน ในที่สุดเมื่อคลองรากฟันสะอาด ปราศจากเชื้อโรคแล้ว ทันตแพทย์ก็เลยใช้วัสดุคล้ายยางแท่งเล็กๆอุดที่คลองรากฟัน และปิดทับอีกชั้นด้วยซีเมนต์เพื่อป้องกันการรับเชื้อซ้ำ

4. ถ้าหากว่าไม่มีอาการเจ็บปวดทำไมก็เลยจะต้องรักษารากฟัน
ฟันซี่ที่ต้องการรักษารากฟันบางทีอาจไม่เจ็บเสมอไป แต่ว่าถ้าเกิดฟันมีการติดเชื้อแล้วก็มีความเสียหายในรอบๆกระดูกที่รองรับฟันก็อาจเป็นสาเหตุของความเจ็บปวดได้ โดยเหตุนั้นการดูแลรักษาตั้งแต่เนิ่นๆก็เลยเป็นวิธีการรักษาที่ดีมากกว่า

5. เพราะอะไรฉันยังรู้สึกเจ็บ แม้ว่าทันตแพทย์จะพูดว่า ได้ตัดเส้นประสาทฟันซี่นั้นออกไปแล้ว
แม้ว่าทันตแพทย์จะตัดเส้นประสาทในคลองรากฟันที่ติดเชื้อออกไปแล้ว แต่ยังเหลือเชื้อโรคบริเวณปลายรากฟันอยู่ก็เลยทำให้มีความรู้สึกเจ็บปวดนั่นเอง แต่ว่าหากหมอฟันรักษาคลองรากฟันจนกระทั่งหายแล้ว ลักษณะการเจ็บปวดนั้นก็จะหายไป

6. เพราะอะไรการรักษารากฟันจึงใช้เวลาเยอะแล้วก็จะต้องนัดพบหมอเป็นประจำ
การรักษารากฟันจำต้องใช้เวลาสำหรับในการรักษาค่อนข้างจะเยอะ เพราะเหตุว่าจำเป็นต้องรอให้การติดเชื้อของฟันหายจึงสามารถบูรณะฟันซี่นั้นกลับมาได้ บางคราวทันตแพทย์อาจสามารถรักษารากฟันเสร็จได้ในครั้งเดียว ถ้าการได้รับเชื้อยังไม่ลุกลามไปสู่กระดูกรอบรากฟันแล้วก็สามารถกำจัดเชื้อโรคที่อยู่ในคลองรากฟันได้หมด

7. ฟันจะตายในระหว่างการรักษารากฟันหรือไม่
การรักษารากฟันจะทำก็ต่อเมื่อฟันได้ตายลงเรียบร้อยแล้วเนื่องจากว่ามีการติดเชื้ออันเนื่องมาจากฟันผุ หรือโรคเหงือก หมอฟันจะขูด กรอเนื้อฟันภายใน (เส้นโลหิตรวมทั้งเส้นประสาท) ออกให้หมดระหว่างการดูแลและรักษา

8. ภายหลังจากรักษารากฟัน ถ้ารู้สึกดีขึ้นแล้วเพราะเหตุใดก็เลยยังต้องใช้ที่ครอบฟันอีก
เพราะเหตุว่าทันตแพทย์ได้ขูด กรอเนื้อฟันข้างในซึ่งมีหน้าที่หล่อเลี้ยงฟันออกไประหว่างการรักษารากฟัน นั่นหมายความว่า การหล่อเลี้ยงเนื้อฟันจะถูกกำจัดออกอย่างสิ้นเชิงจึงทำให้ฟันอยู่ในสภาพพรุน เปราะบางต่อการแตกโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อบดของกิน ดังนี้การครอบฟันจะช่วยปกป้องฟันที่เหลืออยู่ให้ปลอดภัยและก็ยังคงสามารถใช้งานฟันได้อย่างมีคุณภาพ อย่างไรก็แล้วแต่ บ้างครั้งหากยังคงมีเนื้อฟันคงเหลืออยู่มาก หรือฟันที่มีปัญหาไม่ได้อยู่ในรอบๆที่บดของกินก็บางทีอาจไม่มีความจำเป็นต้องครอบฟัน

9. หากไม่ต้องการที่จะอยากครอบฟันแบบโลหะ มีทางเลือกอื่นไหม
ครอบฟันทำมาจากวัสดุหลากหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นโลหะ เซรามิก หรือเซอร์โคเนีย (zirconia) ซึ่งหมอฟันจะทำประเมินก่อนทำการครอบฟันว่า วัสดุไหนมีความเหมาะสมกับสภาพฟันมากที่สุด

10. เพราะเหตุไรลูกของฉันจึงต้องรักษารากฟันที่เป็นฟันน้ำนมด้วย ถึงแม้ว่าอีกไม่นานฟันถาวรก็จะขึ้นมาแทนอยู่ดี
เหตุเพราะฟันน้ำนมมีหน้าที่เป็นตัวจัดช่องว่างของฟันตามธรรมชาติเพื่อรอเวลาที่ฟันแท้จะงอกขึ้น หากถอนฟันน้ำนมก่อนที่จะถึงเวลาอันควรจะทำให้ช่องว่างของฟันบริเวณโดยรอบลดน้อยลง นำมาซึ่งการจัดเรียงฟันที่ผิดแบบ ตอนท้ายจำเป็นจะต้องแก้ไขโดยการจัดฟัน ฉะนั้นถ้าหากหมอฟันประเมินแล้วว่า จะต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าที่ฟันถาวรจะขึ้นมาแทนที่ฟันน้ำนม หมอฟันบางทีอาจแนะนำให้รักษารากฟันน้ำนมได้

อย่างไรก็แล้วแต่ ถ้ากลัวว่าจะเจ็บจากการรักษารากฟัน กลัวต้องไปพบหมอฟันบ่อยๆก็จะต้องรักษาความสะอาดของช่องปาก เหงือก แล้วก็ฟันให้ดีตั้งแต่วันนี้จะเป็นแนวทางที่ดีที่สุด
 
https://www.honestdocs.co/root-canal-treatment-dental-faqs

Tags :  รักษารากฟัน, ติดเชื้อ, เส้นประสาท