ถอดรหัส "แฟรนไชส์ไทย"..เติบใหญ่ในอาเซียน

ประชากรกว่า 60 ล้านคนในไทย จะกลายเป็นตลาด "จิ๊บ จิ๊บ" เมื่อผู้ประกอบการไทยยังมีโอกาสกว้างใหญ่กว่าในตลาด "อาเซียน"

ผู้ประกอบธุรกิจแฟรนไชส์สาย พันธุ์ไทย ที่มีอยู่กว่า 500  กิจการ มูลค่าการตลาดรวมกันกว่า  161,000  ล้านบาท ไม่จำเป็นต้องจมอยู่กับตลาดในไทย ที่มีประชากรเพียง 60 กว่าล้านคนอีกต่อไปแล้ว

เมื่อประตู "ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน" (ASEAN Economic Community: AEC) ที่กำลังจะถูกเปิดกว้าง จะเป็นพายชิ้นใหญ่ ด้วยขนาดประชากรเกือบ 600 ล้านคน (คิดเป็น 1 ใน 10 ของประชากรบนโลก) โดยมี GDP รวมกันเกือบ 30,000 ล้านบาท !

นี่คือตลาดและแหล่งทุนที่มีศักยภาพมหาศาล โอกาสหอมหวานของธุรกิจแฟรนไชส์ไทยนับจากนี้

เวทีเสวนา “จับตา Trend ธุรกิจแฟรนไชส์สู่ AEC” ที่จัดโดยกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ ที่เพิ่งผ่านไป ส่งสัญญาณการเตรียมพร้อมของผู้ประกอบการแฟรนไชส์ไทย ที่เห็นโอกาสในน่านน้ำอาเซียน

พวกเขามองเห็นความ "หอมหวาน" แต่ใช่ว่าจะผลีผลามกระโจนเข้าไปได้ทันที ทางหนึ่งที่จะเซฟตัวเองได้นั่นคือ การเรียนรู้จาก "รุ่นพี่" ที่ผ่านร้อน ผ่านหนาว มาก่อน

"พีท น้อยอ่ำ" ผู้ช่วยรองกรรมการผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจแฟรนไชส์ในต่างประเทศ บริษัท อินเด็กซ์ลิฟวิ่งมอลล์ จำกัด เฟอร์นิเจอร์พันธุ์ไทยที่ออกไปโลดแล่นอยู่ในหลายประเทศ มาร่วมแบ่งปันประสบการณ์

การได้ "พาร์ทเนอร์" ที่เข้าใจระบบแฟรนไชส์ดี ทำให้การเจรจาธุรกิจง่ายขึ้น แต่การมีระบบบริหารจัดการที่พร้อม ระบบปฏิบัติการที่แข็งแกร่ง และความน่าเชื่อถือของแบรนด์ คือคำตอบที่ทำให้พาร์ทเนอร์ตัดสินใจ “ซื้อ” ธุรกิจของพวกเขา

"การทำแฟรนไชส์ในต่างประเทศ เราเรียนรู้จากประสบการณ์ที่มี ก่อนจะเริ่มสร้างทุกอย่างให้เป็นมาตรฐาน กลายเป็น Operation Manual ที่สมบูรณ์มากขึ้น นี่คือ คีย์ทูซัคเซสที่ทำให้เราสามารถไปเสนอขายให้กลุ่มนักลงทุนได้ สำหรับอาเซียนเราเริ่มจากเวียดนาม

โอกาสสำคัญในย่านนี้ คือ สินค้าไทยยังมีความยูนีค ทั้งในเรื่องคุณภาพ ความน่าเชื่อถือ และดีไซน์ที่แตกต่าง ซึ่งเป็นที่ยอมรับของลูกค้าอยู่แล้ว การเริ่มทำแฟรนไชส์จึงไม่ใช่เรื่องยาก ขอเพียงหาคู่ค้าให้ถูกคน และมีความชัดเจนในธุรกิจ เท่านี้ทุกคนก็เริ่มต้นได้"

ผู้บริหารอินเด็กซ์ ยังบอกว่า สำหรับธุรกิจแฟรนไชส์ สิ่งที่ลืมไม่ได้ คือการมีผลตอบแทนการลงทุนที่น่าสนใจ "อัตราคืนทุนต้องน่าสนใจ และมีความเป็นรูปธรรมชัดเจน ที่ผู้ลงทุนจะสามารถสร้างผลกำไรในธุรกิจได้ เราต้องทำให้เขาเห็นว่าระยะเวลาของการลงทุน จะมีกำไรกลับมาในช่วงไหน โครงสร้างการเงิน-การลงทุนเป็นอย่างไร และมีการติดตามผลอย่างใกล้ชิด เพื่อให้เขาเกิดความเชื่อมั่นในระบบ สำหรับเราอัตราคืนทุนโดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 3 ปีขึ้นไป"

ความเป็นธรรมกับคู่ค้า เป็นอีกสิ่งที่ต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่อง กลายเป็นเหตุผลของการแตกกิ่งก้านสาขาของอินเด็กซ์ในต่างประเทศ

ทว่าจำนวนสาขา อาจไม่ใช้เหตุผลหลักที่ทำให้คู่ค้าใช้พิจารณาเลือกซื้อแฟรนไชส์ สำหรับ "PATIO" (พาทิโอ) ร้านอาหารอิตาเลียน ในเครือ S&P ที่สามารถขายไลเซ่นให้กับลูกค้าเมืองตากาล็อกได้สำเร็จ

"ม.ล.ลือศักดิ์ จักรพันธ์" ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจและฝ่ายสำนักเทคโนโลยีสารสนเทศ บมจ.เอสแอนด์พีซินดิเคท บอกว่า ประเด็นสำคัญที่ผู้ลงทุนต้องพิจารณา คือ “ระบบ”

"สิ่งที่พาร์ทเนอร์ต้องการจากเรา คือ ระบบที่สามารถควบคุมคุณภาพได้ ทำให้เขาเริ่มต้นธุรกิจได้ดี มีความเสี่ยงที่น้อย และมีความน่าเชื่อถือ"

"ม.ล.ลือศักดิ์" ยอมรับว่า ธุรกิจร้านอาหาร เป็นธุรกิจที่ดูวุ่นวายและไร้ระเบียบที่สุด เมื่อเทียบกับธุรกิจอื่น แต่กลับเป็นธุรกิจที่คนเลือกเข้ามาทำแฟรนไชส์มากที่สุดเช่นกัน นั่นคือเหตุผลว่าทำไมเรื่องของ "ระบบ" จึงกลายเป็นหัวใจสำคัญ ที่ผู้ประกอบการต้องสร้างให้เกิดขึ้นให้ได้

"ระบบ คือสิ่งที่บอกเราว่า สามารถทำเป็นธุรกิจได้จริงไหม ถ่ายทอดได้หรือไม่ สืบทอดอยู่ในประเทศของเขา ด้วยบุคลากรของเขาเองได้หรือไม่ นี่เป็นสิ่งสำคัญ และไม่เพียงระบบการขายหน้าร้านเพียงอย่างเดียว หากหลังร้านอย่างการขนส่งสินค้า ระบบซัพพลายเชน การบริหารจัดการ ทุกอย่างสำคัญหมด"

สำหรับธุรกิจแฟรนไชส์อาหาร เขาเชื่อว่า “เจ้าของต้องทำเองเป็น และทำในจำนวนมากพอ” มั่นใจแล้วถึงจะกล้าขายคนอื่นได้ แต่ถ้าตัวเองยังไม่มั่นใจก็คงเรียกความเชื่อถือจากใครไม่ได้เหมือนกัน แต่การทำเองได้ ก็ไม่ใช่จะเป็นคำตอบของความสำเร็จเท่ากับการเลือกพาร์ทเนอร์ที่ดี

"ธุรกิจนี้มีสูตร คือ โลเคชัน โลเคชัน และโลเคชัน แล้วใครจะรู้เรื่องโลเคชันดีกว่าคนในพื้นที่ เพราะฉะนั้น เราต้องหาคนที่ใช่ให้เจอ  คนที่เข้าใจว่าเราควรเริ่มธุรกิจที่ไหนดี พาร์ทเนอร์สำคัญมาก ถ้าเรารีบแล้วประเมินเขาน้อยไป อาจมีปัญหาตามมา ถ้าแบรนด์พังในเมืองนั้น ต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าจะเข้าไปใหม่ได้ และไม่จำเป็นว่าเราต้องจับกับธุรกิจขนาดใหญ่เท่านั้น  แต่ให้ดูที่ความมุ่งมั่นตั้งใจของเขา ถ้าเลือกได้ให้เลือกคนที่ทำธุรกิจใกล้เคียงกับเรา เท่านี้ก็พอ"

ด้าน "อาทิตย์ คงนคร"  กรรมการผู้จัดการ บริษัทสมาร์ทอิงลิช จำกัด ผู้บริหารธุรกิจแฟรนไชส์สถาบัน สอนภาษาอังกฤษสำหรับเด็ก เขามุ่งมั่นจะโกอินเตอร์ เลยขยันออกงานแสดงสินค้าในต่างประเทศ ชิมลางเจรจาธุรกิจ ศึกษาภูมิศาสตร์ของประเทศต่างๆ และเข้าอบรมโครงการต่างๆ ของหน่วยงานภาครัฐ เรียกว่า แทบจะทุกโครงการก็ว่าได้ เพื่อเตรียมทีมทัพให้พร้อมก่อนเติบใหญ่ในอาเซียน

"ก่อนที่จะไปประเทศต่างๆ เราต้องศึกษา เรียนรู้ภูมิศาสตร์ การตลาด วิถีชีวิตของเขา เรียนรู้ความคิดของนักธุรกิจประเทศเขา เตรียมตัวก่อนไป พอเจอของจริง ก็จะบอกได้ว่า ใช่แล้ว มันเป็นอย่างนี้นี่เอง อุปสรรคไม่ใช่สิ่งน่ากลัว แต่เป็นสิ่งที่เราต้องเผชิญและฝ่าฟันไปให้ได้

เรามีแบคอัพอย่างดี ไม่ได้ไปคนเดียว มีทีมเจ้าหน้าที่ภาครัฐ พร้อมสนับสนุนเราอยู่แล้ว ก็ไม่มีอะไรต้องกลัว เพียงแต่ต้องเตรียมตัวให้พร้อม โดยเฉพาะการเปิดตลาดอาเซียน ความรู้เรื่องภาษาที่ 3 สำคัญมาก แค่อังกฤษไม่พอแล้ว ถ้าเรารู้ภาษาของเขา จะทำให้ธุรกิจเราแข็งแรงขึ้น"

นั่นคือสิ่งที่พวกเขากำลังฝึกปรือเพื่อสร้างความได้เปรียบ ขณะที่รุ่นน้องอย่าง "สิทธิพร สุวรรณสุต" กรรมการผู้จัดการ บริษัท ปทุมดีไซน์ ดีเวลลอป จำกัด ผู้บริหารธุรกิจแฟรนไชส์รับ สร้างบ้าน "พี ดี เฮ้าท์" มีแผนจะโกอาเซียนตามรอยพี่ๆ หลังตลาดในประเทศเติบใหญ่ไปตามแผนที่วางไว้ เพราะมองว่า "AEC" น่าจะขยายได้ง่ายสุด

เป้าหมายของพวกเขาคือต้องไปอาเซียนให้ได้ ก่อนเปิด AEC เต็มรูปแบบในปี 2558 ผ่านแนวคิด “slow but sure”

"เราจะไปทีละสเต็ป เริ่มจากไปเที่ยวก่อน ให้รู้ว่าภูมิประเทศเขา วัฒนธรรมเขาเป็นอย่างไร จากนั้นก็ไปหาเพื่อน หาโอกาสติดต่อเพื่อน และให้เริ่มจากการไปเป็นลูกค้าเขาก่อน เพื่อที่จะรู้ว่าเขามีวิธีขายอย่างไร ทำให้เรารู้ว่าถ้าไปลงทุนจริงๆ  เราจะทนเขาได้หรือไม่ ถ้าผ่านสเต็ปเหล่านี้ไปได้ ค่อยหาเพื่อนร่วมทุน"

สำหรับเอสเอ็มอีอย่าง เรา การจะไปลงทุนในต่างประเทศไม่ใช่เรื่องง่าย ฉะนั้นระบบแฟรนไชส์เอื้อมาก การหาพาร์ทเนอร์ ต้องค่อยเป็นค่อยไป ความเสี่ยงก็จะลดลง นี่คือวิธีของผม

จะไปแบบไหนสูตรใครก็สูตรมัน ขอแค่อย่าบุ่มบ่าม ทำการบ้านไปเยอะๆ เท่านี้แฟรนไชส์ไทยก็มีโอกาสเติบใหญ่ในตลาดอาเซียน

อ้างอิงจากกรุงเทพธุรกิจ