1. บทนํา
 

ธุรกิจแฟรนไชส์เป็นอีกหนึ่งรูปแบบในการประกอบธุรกิจสําหรับผู้ประกอบการที่ต้องการขยายกิจการทั้งในฐานะผู้ขายแฟรนไชส์ (Franchisor: แฟรนไชส์ซอร์) หรือผู้ซื้อแฟรนไชส์ (Franchisee: แฟรนไชส์ซี)ตลอดจนสําหรับบุคคลที่ต้องการเริ่มต้นประกอบการหรือลงทุนในธุรกิจแฟรนไชส์ที่มีศักยภาพในการที่แฟรนไชส์ซอร์กับแฟรนไชส์ซีจะตกลงทําธุรกิจเปิดร้านแฟรนไชส์ร่วมกันนั้น นอกเหนือจากการมีข้อสรุปทางธุรกิจที่เป็นที่พอใจในเรื่องของรูปแบบธุรกิจและโอกาสในการสร้างผลกําไรแล้ว

อีกสิ่งหนึ่งที่สําคัญที่ต้องคํานึงถึงคือ สัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ (Franchise Agreement) โดยสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ที่ดีนั้น เมื่อมีการปฏิบัติตามสัญญาแล้ว จะช่วยให้ทั้งแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีได้รับความพึงพอใจและผลประโยชน์ร่วมกันอย่างเหมาะสมและเป็นธรรม
 

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ในฐานะหน่วยงานผู้ให้การสนับสนุนส่งเสริมการพัฒนาธุรกิจแฟรนไชส์ไทยมาอย่างต่อเนื่อง เห็นถึงความสําคัญของสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ จึงจัดทํา “ตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์”เพื่อให้ผู้ประกอบการทั้งแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีได้ศึกษาและใช้เป็นแนวทางในการร่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับการประกอบธุรกิจแฟรนไชส์ของตนเอง

2. การนําตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ไปใช้ประโยชน์
 

ตัวอย่างสัญญาแฟรนไชส์ฉบับนี้ จัดทําขึ้นจากการศึกษารูปแบบของสัญญาแฟรนไชส์ในประเทศ และสัญญาแฟรนไชส์ต่างประเทศ ทั้งในธุรกิจแฟรนไชส์อาหารและที่ไม่ใช่อาหาร ตลอดจนหลักของการจัดทําสัญญาตามประมวลกฎหมายแพ่งพาณิชย์ว่าด้วย นิติกรรม สัญญา ทั้งนี้เพื่อให้ตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์มีหัวข้อและรายละเอียดครบถ้วนและครอบคลุม ซึ่งจะช่วยให้ประยุกต์ใช้กับการประกอบธุรกิจแฟรนไชส์ประเภทต่างๆได้ง่าย

 

วัตถุประสงค์ของการจัดทําตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ ก็เพื่อให้ผู้ประกอบการทั้งแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีได้ศึกษาและใช้ เป็นแนวทางในการร่างสัญญาธุรกิจ แฟรนไชส์ของตนเอง เพราะยัง คงมีผู้ประกอบการจํานวนหนึ่งที่ยังไม่เข้าใจเกี่ยวกับหลักการของการจัดทําสัญญา ตลอดจนหน้าที่ หลักปฏิบัติ และข้อผูกพันที่เกิดขึ้นภายหลังจากที่ได้ลงนามในสัญญา หรือเกิดประเด็นปัญหาในเรื่องของความไม่เป็นธรรมของสัญญา จนท้ายที่สุดทําให้การประกอบธุรกิจแฟรนไชส์ไม่ประสบความสําเร็จ

ตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ฉบับนี้ จัดทําขึ้นเพื่อเป็นเพียงแนวทางสําหรับผู้ประกอบธุรกิจแฟรนไชส์เพื่อนําไปปรับเปลี่ยนเพิ่มเติมให้สอดคล้องกับข้อตกลงระหว่างแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีเป็นกรณีๆ ไปการจัดทําสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ ในแต่ ละกรณี ควรได้ รับคํา ปรึกษาแนะนํา จากนักกฎหมายที่มีความเชี่ยวชาญ กรมพัฒนาธุรกิจการค้าจะไม่รับผิดชอบในทุกกรณี หากเกิดความเสียหายอันเนื่องจากการนําตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ฉบับนี้ไปใช้

3. หัวข้อในตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์
 

ตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ มีหัวข้อและเนื้อหา ดังนี้
 

แสดงความหมายของคําศัพท์สําคัญ ที่จะถูกระบุไว้ในสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ ซึ่งธุรกิจแฟรนไชส์แต่ละรายแต่ละประเภทจะมีคําศัพท์และจํานวนคําที่แตกต่างกัน หรือแม้มีคําศัพท์คําเดียวกันก็อาจให้คํานิยามและความหมายของคําๆนั้นแตกต่างกัน
 

เป็นการระบุรายการของเครื่องหมายการค้าและทรัพย์สินทางปัญญาอื่นๆทั้งหมดในสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ เพื่อให้เกิดความชัดเจนในกรรมสิทธิ์และข้อกําหนดสําคัญระหว่างแฟรนไชส์ซอร์ (เจ้าของสิทธิ์และเป็นผู้ให้สิทธิ์) กับ แฟรนไชส์ซี (ผู้รับสิทธิ์)
 

เป็นการระบุถึงรายละเอียดของรูปแบบร้านแฟรนไชส์ สถานที่ตั้ง ขอบเขตของการใช้ประโยชน์จากเครื่องหมายการค้าและทรัพย์สินทางปัญญา ระยะเวลาของสัญญา ค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์ และอื่นๆ
 

เป็นการระบุ ถึงสิ่งที่ แฟรนไชส์ซอร์ต้องปฏิบัติและดําเนินการเพื่อให้ แฟรนไชส์ ซี สามารถประกอบการร้านแฟรนไชส์ได้ตามสัญญา
 

เป็นการระบุถึงสิ่งที่แฟรนไชส์ซีต้องปฏิบัติและยึดถือ เพื่อให้สามารถประกอบการร้านแฟรนไชส์ได้ตามสัญญา
 

เป็นการระบุถึงกระบวนการต่างๆ ทั้งในด้านการผลิต การจัดจําหน่าย การให้บริการ การฝึกอบรมการเงินการบัญชี และการบริหารร้านแฟรนไชส์
 

ค่าตอบแทนการใช้สิทธิ์ เป็นเงินที่แฟรนไชส์ซีจ่ายให้กับแฟรนไชส์ซอร์เพื่อแลกกับการที่ได้โอกาสในการใช้สิทธิ์ประกอบการร้านแฟรนไชส์ โดยเงินดังกล่าวอาจเรียกเก็บตามสัดส่วนของยอดขายในแต่ละเดือน หรือตามแต่จะตกลงกัน
 

เป็นการระบุเงื่อนไขและรูปแบบของการทําโฆษณาและการส่งเสริมการขาย รวมถึงการระบุจํานวนเงินค่าใช้จ่ายเพื่อการโฆษณาและการส่งเสริมการขาย ที่แฟรนไชส์ซอร์จะเรียกเก็บจากแฟรนไชส์ซี

9) การประกันภัย

เป็นการระบุถึงรูปแบบการทําประกันภัยที่แฟรนไชส์ซีพึงดําเนินการเพื่อเป็นการคุ้มครองรายได้ค่าใช้จ่าย และผลของความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการประกอบการร้านแฟรนไชส์
 

เป็นการระบุเกี่ยวกับรูปแบบทางการบัญชีและการเงินที่แฟรนไชส์ซีต้องดําเนินการ รวมถึงการเปิดโอกาสให้แฟรนไชส์ซอร์สามารถเข้าตรวจสอบทางการบัญชีและการเงินได้

11) การผิดสัญญา การเลิกสัญญา และข้อกําหนดภายหลังการสิ้นสุดสัญญา

เป็นการระบุถึงเงื่อนไขและกรณีต่างๆ ที่จะนําไปสู่การผิดสัญญา การเลิกสัญญา และผลที่จะเกิดขึ้นจากการผิดสัญญาและการเลิกสัญญา
 

เป็นการระบุถึงการมีหรือได้รับเอกสารสัญญาของทั้งแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีโดยถูกต้องตามหลักกฎหมาย
 

เป็นการระบุถึงเงื่อนไขและการดําเนินการในกรณีที่เกิดข้อพิพาทระหว่างแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซี
 

ได้แก่สาระสําคัญหรือรายละเอียดที่จําเป็นอื่นๆ เช่น เงื่อนไขอื่นของสัญญา มาตรฐานการตกแต่งร้านและการบํารุงรักษา คู่มือปฏิบติการ คู่มือประกอบการร้านแฟรนไชส์

 

สามารถดาวน์โหลด ตัวอย่างสัญญาธุรกิจแฟรนไชส์ ทั้งหมด

• ตัวอย่างสัญญาแฟรนไชส์ 
• ตัวอย่างสัญญาแฟรนไชส์ (แบบที่2) 
• ตัวอย่างสัญญาแฟรนไชส์ (แบบที่3)

อ้างอิงจาก  กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์