ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เราจะเห็นว่าการแข่งขันในธุรกิจเครื่องดื่มชาเย็น แก้วละ 25 บาท ราคาเดียวทุกเมนู มีความร้อนแรงอย่างมาก จนทำให้หลายคนไม่อยากเชื่อสายตาตัวเอง เพราะไม่ว่าจะในห้าง นอกห้าง สถานีน้ำมัน ตรอก ซอก ซอย ถนนหนทางสายต่างๆ ทั่วประเทศไทย เห็นแต่ตู้ร้านเครื่องดื่มชาเย็น 25 บาท กลาดเกลื่อนไปหมด 
 

บางทีถึงกลับตั้งคำถามกับตัวเองด้วยว่า มีเยอะขนาดนี้ มันขายได้ด้วยเหรอ เพราะร้านชาเย็น 25 บาท ราคาเดียว ไม่ได้มีแค่ยี่ห้อเดียว มีหลายยี่ห้อ ตั้งร้านสลับร้าน สลับพื้นที่เต็มไปหมด นั่งคิดเล่นๆ ก็ไม่น่าจะต่ำกว่า 30 ยี่ห้อ ในประเทศไทยตอนนี้ เยอะมากจนลูกค้าเลือกไม่ถูก ว่าจะซื้อยี่ห้อไหนดี แต่นั่นเป็นภาพเมื่อ 2-3 ปีก่อน แต่ปัจจุบันแทบจะล้มหายตายจากไปแล้ว
 

 

 

จากเดิมที่เราจะเห็นตั้งตู้ร้านตามริมถนน ตามปั้มแก๊ส ตามตรอก ซอกซอยเกลื่อนไปหมด แต่ตอนนี้แทบไม่มีให้เห็นสักร้าน ไม่เห็นสักยี่ห้อ หรือว่าจะถึงเวลาอวสานของร้านชาเย็น 25 บาทราคาเดียวทุกแก้ว ซึ่งส่วนใหญ่ขยายธุรกิจแบบแฟรนไชส์ทั้งสิ้น 
 

แม้แต่แบรนด์ดังที่จุดพลุให้เครื่องดื่มชาเย็น 25 บาท กลายเป็นกระแส พูดปากต่อปาก อย่าง “ชาพะยอม” ก็แทบจะมีน้อย แต่ก่อนมีการขยายสาขาแฟรนไชส์ระยะห่างกันเพียง 500 เมตร เพราะมีคนขอซื้อแฟรนไชส์เยอะ จนกระทั่งมีคำถามตามมาว่าจะขายได้เหรอ ไม่ใช่แค่แบรนด์เดียวในพื้นที่เดียวกัน ยังมีแบรนด์คู่แข่งอีกหลายแบรนด์เปิดร้านแทบหันหน้าเข้าหากัน แรกๆ ก็ขายได้ดี แต่พอหลังๆ ลูกค้าแทบจะไม่มีเข้าร้าน สุดท้ายก็ปิดร้านเพราะทนค่าเช่าไม่ไหว เรียกได้ว่าแฟรนไชส์เปิดง่าย ตายเร็ว    
 

แต่ก่อนบางครั้งไม่รู้ว่าจะจำยี่ห้อที่ตัวเองซื้อดื่มเป็นประจำได้หรือเปล่า ถ้าไม่สังเกตดีๆ เชื่อว่าหลายคนจำผิด เพราะร้านชาเย็น 25 บาท ต่างมีรูปแบบร้านค้า ภาชนะบรรจุ โทนสี ส่วนผสมต่างๆ ที่คล้ายคลึงกัน อีกทั้งรสชาติก็ไม่ได้ต่างกันมากเท่าไหร่นัก แล้วแต่ว่ายี่ห้อไหนจะตั้งในสถานที่ไหน ทำเลที่ตั้งไหนมีลูกค้าเยอะ มีฐานกลุ่มลูกค้านิยมดื่มชาหนาแน่น ก็จะขายได้ดี 

 

แต่ถึงกระนั้น การทำธุรกิจร้านเครื่องดื่มชาเย็น แก้วละ 25 บาท ก็ยังได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง ทั้งการลงทุนแบบเปิดร้านขายเอง สร้างแบรนด์ขึ้นมาเอง รวมถึงลงทุนแบบซื้อแฟรนไชส์คนอื่นมาทำธุรกิจ ซึ่งเป็นวิธีที่ง่ายในปัจจุบัน เพียงแค่มีเงินทุน และทำเลพื้นที่สำหรับเปิดร้านเท่านั้น นี่จึงเป็นเหตุผลทำให้ร้านชาเย็นเกลื่อนกลาดไปหมดในช่วง 2-3 ปีก่อน จนล้นตลาด 
 

แต่การแห่ตามกันเปิดร้านชา 25 บาทอย่างต่อเนื่อง ก็ใช่ว่าจะประสบความสำเร็จ ขายได้กันทุกคน หลายคนที่ซื้อแฟรนไชส์ไปแล้ว ขาดทุนไปเป็นจำนวนมากก็มี เริ่มแรกอาจขายได้ดี เพราะเป็นของแปลกใหม่ แต่หลังๆ ไม่มีลูกค้า  
 

“ความท้าทาย” ทำร้านชาเย็น 25 บาท แผ่วปลาย  
 

 

เมื่อตลาดเครื่องดื่มชาเปิดกว้าง ย่อมเป็นทั้งโอกาสและความท้าทาย ของผู้ประกอบการและผู้ต้องการเปิดร้านชาขาย เรียกได้ว่าที่ผ่านมาใครที่มีเงินทุนหลักหมื่นหลักแสน ก็สามารถเปิดร้านชาราคาเดียว 25 บาท ได้ทั้งนั้น
 

จะเลือกลงทุนยี่ห้อไหนก็ได้ แล้วแต่ตามใจชอบ มีหลายยี่ห้อที่ให้ความสำคัญกับคุณภาพมาตรฐานของระบบแฟรนไชส์ แต่อีกหลายแบรนด์พยายามขายแฟรนไชส์อย่างเดียว โดยไม่คำนึงว่าผู้ซื้อแฟรนไชส์ไปจะอยู่รอดหรือไม่รอด 
 

กลยุทธ์ธุรกิจโดยทั่วไป ปกติแล้วทำเลใกล้กันจะไม่ให้เปิดร้านเดี๋ยวแย่งลูกค้า ที่ผ่านมาถ้าลองสังเกตให้ดี จะพบว่าร้านชาราคาเดียว 25 บาท ระห่างไม่ถึง 500 เมตร มีถึง 2 ร้าน บางแห่งเป็นยี่ห้อเดียวกัน บางแห่งมีด้วยกันถึง 3 ยี่ห้อก็มี 
 

เมื่อเห็นแล้วว่า ร้านชาเย็น 25 บาท รวมถึงร้านเครื่องดื่มชาอื่นๆ กำลังล้นเมือง ยิ่งการมาของชานมไข่มุกหลายร้อยแบรนด์ ที่ได้รับความนิยมจากผู้บริโภคแทนชาเย็น 25 บาท ยิ่งทำให้ตลาดชาเย็น 25 บาทเริ่มอิ่มตัว คนไม่นิยมซื้อเหมือนแต่ก่อน เพราะหาซื้อได้ง่ายขึ้น รสชาติไม่ได้แตกต่างกัน ภาชนะบรรจุก็เหมือนกัน 
 

#แล้วอะไรจะเกิดขึ้นกับร้านชาเย็น 25 บาทในอนาคต  
 

 

ข้อคิดสำหรับผู้ประกอบการ เจ้าของกิจการ ก็คือ สินค้าขายดีในช่วงเวลาหนึ่ง ไม่ใช่ว่าจะขายดีตลอดกาล ยิ่งสินค้าที่คนทำกันเยอะ คู่แข่งเยอะ มีสินค้าทดแทน จะไม่สามารถยืนหยัดอยู่ได้ยาวนาน ถ้าผู้ประกอบการไม่รู้จักปรับตัว ธุรกิจก็จะไม่สามารถอยู่รอดได้ ต้องจับตาดูต่อไปว่า...ร้านชาเย็น 25 บาททุกแก้ว จะถึงคราอวสานหรือไม่ 
 

ผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน

อ่านบทความอื่นๆ จากไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ www.thaifranchisecenter.com/document

รับฟังบทความต่างๆ ผ่านทาง PodCast ไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ https://soundcloud.com/thaifranchisecenter 

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)