ธุรกิจแฟรนไชส์ไม่ใช่ระบบของการระดมทุนเพื่อนำเงินเข้ากระเป๋าของแฟรนไชส์ซอร์อย่างเดียว แต่เป็นการพัฒนาธุรกิจร่วมกันระหว่างแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซีให้เจริญเติบโตไปด้วยกัน โดยแฟรนไชส์ซอร์จะต้องนำรายได้จากระบบแฟรนไส์ไปดูแลและสนับสนุนการดำเนินธุรกิจแฟรนไชส์ซี ซึ่งเงินรายได้ของแฟรนไชส์ซอร์ในแต่ละเดือนมาจากหลายช่องทาง ดังต่อไปนี้ 
 

 

ค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์หรือเรียกว่าค่าสิทธิ์แรกเข้า เป็นเงินก้อนแรกที่แฟรนไชส์ซีจะต้องจ่ายให้กับแฟรนไชส์ซอร์ เพื่อรับสิทธิ์ในการเปิดสาขาหรือดำเนินธุรกิจภายใต้เครื่องหมายการค้าเดียวกัน โดยปกติแล้วค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์ หรือ Franchise Fee จะจ่ายครั้งเดียวเมื่อตกลงทำสัญญาระหว่างแฟรนไชส์ซอร์กับแฟรนไชส์ซี ซึ่งค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์จะแยกออกจากงบการลงทุนแฟรนไชส์ ถ้าเป็นแบรนด์เล็กๆ ค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์จะถูก แบรนด์ใหญ่ๆ ค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์จะแพง
 

เช่น เชสเตอร์ (CHESTER’S) 

เมื่อคำนวณรายได้จากค่าแฟรนไชส์แรกเข้า คือ 700,000 บาท หากขายแฟรนไชส์ได้ 20 ราย แฟรนไชส์ซอร์จะมีรายได้จากค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์แรกเข้าประมาณ 14,000,000 บาท 

 

2. ค่าธรรมเนียมรายเดือน หรือ Royalty Fee
 

รายได้ที่แฟรนไชส์ซอร์จะได้รับจากแฟรนไชส์ซีเป็นรายเดือน โดยรายได้ในส่วนของ Royalty Fee จะคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ของยอดขายรวมของเดือน โดยส่วนใหญ่ค่า Royalty Fee จะคิดอยู่ระหว่าง 3-5% เช่น คาเฟ่ อเมซอน จะมีค่า Royalty Fee อยู่ที่ 3%

หากสาขาแฟรนไชส์ 1 แห่ง มียอดขาย 1,000,000 บาท/เดือน แฟรนไชส์ซอร์จะได้รับ 30,000 บาท/เดือน ถ้ามี 20 สาขา จะได้รับ 30,000 x 20 = 600,000 บาท/เดือน หรือ 7,200,000 บาท/ปี 

 

3. ค่าธรรมเนียมการตลาด หรือ Marketing Fee
 

รายได้ที่แฟรนไชส์ซอร์จะได้รับจากแฟรนไชส์ซีเป็นรายเดือนเช่นเดียวกัน รายได้ส่วนนี้คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ของยอดขายในแต่ละเดือน ส่วนใหญ่อยู่ที่ประมาณ 3-5% โดยเงินส่วนนี้เป็นการสนับสนุนการทำการตลาดของแบรนด์แฟรนไชส์ เช่น คาเฟ่ อเมซอน มีค่า Marketing Fee อยู่ที่ 3% 

หากสาขาแฟรนไชส์ 1 แห่ง มียอดขาย 1,000,000 บาท/เดือน แฟรนไชส์ซอร์จะได้รับ 30,000 บาท/เดือน ถ้ามี 20 สาขา จะได้รับ 30,000 x 20 = 600,000 บาท/เดือน หรือ 7,200,000 บาท/ปี 

 

4. การขายวัตถุดิบหรือสินค้า 
 

แฟรนไชส์ซอร์จะมีรายได้จากการขายวัตถุดิบหรือสินค้าให้กับสาขาแฟรนไชส์ซี ถ้าแฟรนไชส์ซอร์ขายวัตถุดิบให้แต่ละสาขาราคา 30,000 บาท/เดือน บวกกำไรเพิ่ม 20% จะมีรายได้ 6,000 บาท/เดือน ถ้ามี 20 สาขา จะมีรายได้ 120,000 บาท/เดือน หรือ 1,440,000 บาท/ปี  

 

5. ค่าธรรมเนียมต่อสัญญาแฟรนไชส์  
 

ปัจจุบันมีธุรกิจแฟรนไชส์หลายๆ แบรนด์ จะคิดเงินเพิ่มจากค่าต่อสัญญาแฟรนไชส์ อาจจะคิด 50% ของค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์แรกเข้า ถ้าค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์แรกเข้า 100,000 บาท ค่าต่อสัญญาแฟรนไชส์จะอยู่ที่ 50,000 บาท ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วระยะเวลาสัญญาแฟรนไชส์ของแบรนด์ใหญ่ๆ จะอยู่ที่ 3-10 ปี 
 

เช่น เชสเตอร์ (CHESTER’S) มีระยะเวลาสัญญา 10 ปี คาเฟ่ อเมซอน มีระยะเวลาสัญญา 3 ปี ต่ออายุได้อีก 3 ปี 
 

นั่นคือ รายได้ที่เจ้าของแฟรนไชส์จะได้รับในแต่ละเดือน ซึ่งรายได้ในส่วนต่างๆ นี้ ไม่ใช่เจ้าของแฟรนไชส์เก็บเข้ากะเป๋าอย่างเดียว ต้องนำไปใช้ในการพัฒนาธุรกิจร่วมกันระหว่างแฟรนไชส์ซอร์และสาขาแฟรนไชส์ซีด้วย 

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)