ธุรกิจขายตรง คืออะไร? ใครรู้บ้าง

• ธุรกิจขายตรงคืออะไร?
• ธุรกิจขายตรงมีกี่ประเภท?
• อะไรคือ จุดเด่นของธุรกิจขายตรง?
• ธุรกิจขายตรงเหมาะสำหรับใคร?

ทำไมผู้ผลิต ถึงใช้การกระจายสินค้าแบบ Direct Sale แทนแบบ Modern Trade ที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน Direct Sale แบ่งได้เป็นกี่ประเภท จุดเด่นของธุรกิจขายตรง คืออะไร บทความนี้ จะบอกข้อมูลของธุรกิจขายตรง ที่คุณควรรู้ ก่อนตัดสินใจเข้าร่วมเป็นสมาชิกกับธุรกิจขายตรง หรือ ธุรกิจ MLM ที่คุณสนใจ

ธุรกิจขายตรง คืออะไร?

“Everyone lives by selling something.” Robert Louis Stevenson

“ทุกๆคนดำรงชีวิตได้ด้วยการขายบางสิ่งบางอย่าง” เป็นคำพูดของกวีชาวสก็อตแลนด์ผู้หนึ่ง ที่สอดคล้องกับ ธรรมชาติของมนุษย์โลก ทุกยุคทุกสมัย ในโลกยุคโบราณที่ ชาวอาหรับและชาวเปอร์เซียโบราณ (Mesopotamia) นิยมซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้ากันที่ตลาด (Bazaar) ซึ่งเป็นศูนย์รวมของระบบเศรษฐกิจในยุคนั้น

สำหรับสินค้าทั่วๆไปในท้องถิ่น ผู้ซื้อและผู้ขาย ผู้ผลิตและผู้บริโภค มักจะมาพบกัน และเจรจาต่อรองซื้อขายสินค้ากันโดยตรง เว้นแต่สินค้านั้นจะมาจากต่างถิ่น และไม่สามารถผลิตได้ในเมืองนั้นๆ ก็จะมีพ่อค้าคนกลางเกิดขึ้น ที่จะข้ามน้ำข้ามทะเล เพื่อนำพาสินค้าแปลกๆ จากท้องถิ่นอื่น จากชาวอียิปต์ หรือจากชาวกรีก มาขายให้กับพ่อค้าในท้องถิ่นนั้น

เพื่อให้เขานำไปขายต่อ ให้กับชาวเมือง นั่นเป็นรูปแบบการกระจายสินค้าในโลกยุคโบราณ ส่วนในโลกยุคใหม่นั้น ผู้ผลิตส่วนใหญ่จะให้ความสำคัญและพึ่งพิง กลุ่มพ่อค้าคนกลางเป็นอย่างมาก ซึ่งไม่เพียงแค่ ธุรกิจค้าส่งที่เปรียบเสมือนพ่อค้าคนกลางในโลกยุคโบราณ และธุรกิจค้าปลีกที่เปรียบเสมือนพ่อค้าในท้องถิ่น แต่ยังรวมถึงธุรกิจโฆษณา ประชาสัมพันธ์

ที่มีส่วนร่วมกับการนำพาสินค้าจากผู้ผลิตไปสู่ผู้บริโภค แต่มีผู้ผลิตบางส่วนที่คิดว่ามีวิธีอื่นที่ดีกว่าในการกระจายสินค้า โดยมีเป้าหมายเพื่อหลีกเลี่ยงความกดดันจากอำนาจต่อรองที่สูงมากขึ้นเรื่อยๆของกลุ่มพ่อค้าคนกลาง จนอาจทำให้ผู้ผลิตจำเป็นต้องลดคุณภาพของสินค้าลง เพื่อความอยู่รอดของตน

ผู้ผลิตเหล่านี้ จึงเลือกวิธีการจำหน่ายสินค้าแบบ Direct Sale นั่นคือ ให้ผู้ผลิตและผู้บริโภคมาพบกัน เหมือนเช่นในโลกยุคโบราณ เพียงแต่อาจจะปรับเปลี่ยนรูปแบบให้มี ผู้จำหน่ายตรงมาแนะนำสินค้า เพื่อให้สินค้าเข้าถึงผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมายได้มากยิ่งขึ้น

โดยเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคได้เป็นพ่อค้าคนกลางไปในตัว ในรูปแบบเดียวกันกับ กลยุทธ์ทางการตลาดที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน นั่นคือ สมาชิกแนะนำสมาชิกใหม่ (member gets member)

ประเภทของธุรกิจขายตรง

หากเราแบ่ง Direct Sale ตามลักษณะของการทำการตลาด เราจะสามารถแบ่งเป็น แบบไม่มีผู้จำหน่ายตรง และแบบมีผู้จำหน่ายตรง โดยที่แบบไม่มีผู้จำหน่ายตรงนั้น บริษัทจะทำการตลาดด้วยตัวเอง เช่น อาจจะมีการส่ง Catalog ไปตามบ้านเรือนต่างๆ แล้วรอให้ผู้สนใจติดต่อกลับมาเพื่อซื้อสินค้า

ธุรกิจแบบนี้ค่าการตลาดทั้งหมด ก็จะตกอยู่กับบริษัทเท่านั้น ซึ่งจะเป็นรูปแบบดั้งเดิมของการซื้อขายสินค้าในโลกยุคโบราณ ส่วนแบบที่มีผู้จำหน่ายตรงนั้น คือ การที่บริษัทจะจัดให้มีผู้จำหน่ายตรง มาทำการตลาดแทนบริษัท และเป็นผู้แนะนำสินค้า เพื่อที่จะมีโอกาสได้รับค่าการตลาดเป็นค่าตอบแทน ผ่านทางการบอกต่อ

เมื่อพิจารณาในมุมมองของผู้บริโภค ธุรกิจขายตรงแบบมีผู้จำหน่ายตรง จะน่าสนใจกว่า เนื่องจากธุรกิจนี้ เปิดโอกาสให้ผู้บริโภค มีส่วนร่วมกับค่าการตลาดของสินค้า นอกจากนี้เรายังสามารถแบ่งประเภทของ Direct Sale ได้ตามลักษณะของแผนธุรกิจ (Marketing Plan) หรือแผนการจ่ายค่าตอบแทน (Compensation Plan) ได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. ธุรกิจขายตรงแบบชั้นเดียว (Single-Level Marketing): แผนธุรกิจแบบ SLM จะเน้นไปที่การขายสินค้า เพื่อรับค่าการตลาดทุกครั้งที่ผู้จำหน่ายตรงมีการขายสินค้าด้วยตัวเองเท่านั้น ไม่สามารถชักชวนผู้อื่นมาสร้างธุรกิจได้ โดยแผนธุรกิจนี้ เป็นรูปแบบเริ่มต้นของธุรกิจขายตรง ตัวอย่างของบริษัทที่ใช้ SLM เช่น ธุรกิจประกันชีวิตที่มีการขายผ่านตัวแทน ศรีไทยซุปเปอร์แวร์ และ Misteen เป็นต้น
2. ธุรกิจขายตรงแบบหลายชั้น (Multi-Level Marketing): แผนธุรกิจแบบ MLM จะเน้นไปที่การสร้างเครือข่ายผู้บริโภคของเรา และของผู้ที่เราแนะนำ เพื่อรับค่าการตลาดทุกครั้งที่เครือข่ายผู้บริโภคของเรามีการซื้อใช้สินค้าด้วยตนเอง โดยแผนธุรกิจนี้พัฒนามาจากแผนแบบ SLM ตัวอย่างของบริษัทที่ใช้ MLM เช่น Amway Aimstar และ Giffarine เป็นต้น

จุดเด่นของ ธุรกิจขายตรง

“Give a man a fish and he will eat for a day.
Teach him how to fish and he will eat for a lifetime.”
Chinese Proverb

สุภาษิตจีนที่ลึกซึ้งบทนี้ กล่าวว่า “ให้ปลาเขากินได้แค่วันเดียว สอนเขาให้จับปลาเขาจะได้กินไปตลอดชีวิต” สิ่งนี้เป็นหัวใจของ Direct Sale เลยทีเดียว และเป็นสิ่งที่ทำให้ ธุรกิจขายตรง แตกต่างจากธุรกิจทั่วไป เนื่องจากธุรกิจขายตรงเปิดโอกาสให้ ผู้สนใจ

สามารถสมัครสมาชิกเพื่อร่วมธุรกิจได้ โดยไม่จำกัด การศึกษา อายุ สีผิว เชื้อชาติ และศาสนา นอกจากนี้ ยังมีโอกาสเข้าร่วมกับระบบการฝึกอบรมของบริษัท เพื่อพัฒนาขีดความสามารถของสมาชิก ทั้งในด้าน ความรู้ความเข้าใจในด้านสินค้า

และความรู้ในการทำธุรกิจนี้เพื่อให้ประสบความสำเร็จ ทั้งในเบื้องต้น และในเชิงลึก นอกจากนี้ธุรกิจขายตรง ยังมีจุดเด่น ดังต่อไปนี้

• เปิดโอกาสให้สมาชิก มีธุรกิจเป็นของตัวเอง โดยเมื่อเปรียบเทียบกับวิธีอื่นๆที่ เราจะมีโอกาสเป็นเจ้าของธุรกิจได้นั้น การเข้าร่วมธุรกิจขายตรงเป็น วิธีการเป็นเจ้าของธุรกิจ ที่ประสบความสำเร็จได้ง่ายที่สุด หากเป็นแบบ MLM ก็เพียงสร้างเครือข่ายผู้บริโภคเท่านั้น
• เริ่มต้นธุรกิจได้ง่าย ลงทุนต่ำ เพียงแค่สมัครสมาชิก และทดลองซื้อใช้สินค้า เพื่อหาจุดเด่นของสินค้า นำไปสู่การแนะนำต่อ เพื่อสร้างธุรกิจในอนาคต
• มีโอกาสสร้างรายได้ที่ไม่จำกัด เมื่อเปรียบเทียบกับการเป็นพนักงานขายของบริษัท ห้างร้าน เราอาจจะถูกจำกัดด้วย หน้าร้านของบริษัท ห้างร้าน หรือถูกแบ่ง Zone ทำให้มีข้อจำกัดในการสร้างรายได้ แต่หากเป็นธุรกิจขายตรง สมาชิกจะถูกจำกัดด้วยหน้าร้าน หรือ Zone ในการขยายธุรกิจ

ธุรกิจขายตรงเหมาะสำหรับใคร

Direct Sale นั้นเหมาะสำหรับ ผู้ที่ต้องการจะ มีธุรกิจเป็นของตนเอง และต้องการที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิต พัฒนาตนเองจากคนที่ดีเป็นคนที่ดีกว่า แต่การที่เราจะทำ ธุรกิจขายตรง นั้น เราจำเป็นต้องค้นหาตนเองก่อน ว่าเป็นคนแบบไหน และประเภทของธุรกิจขายตรงแบบไหนที่เหมาะกับตัวเรา

“The wise man puts himself last and finds himself first.”
Lao-Tzu

เหมือนที่ เล่าจื้อ บอกไว้ว่า “คนฉลาดเลือกที่สิ่งที่จะเป็นทีหลัง หากแต่เลือกที่จะค้นหาตัวเองก่อน” หากเรามี skill หรือมีพรสวรรค์ทางด้านการขาย เราอาจจะเลือกแผนธุรกิจแบบ SLM ที่เปิดโอกาสให้เรา ได้ใช้พรสวรรค์ของเราอย่างเต็มที่ เพื่อสร้างธุรกิจของเรา

แต่ถ้าเราไม่ถนัดการขายสินค้า แต่เราต้องการพัฒนาตนเอง และต้องการช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของคนอื่น แผนธุรกิจ MLM อาจจะเหมาะกับเรามากกว่า และเปิดโอกาสให้เราสร้างธุรกิจได้แม้เราเป็นคนธรรมดา ไม่ได้มีความสามารถพิเศษ แต่มีความตั้งใจ และอยากช่วยเหลือผู้อื่น

อ้างอิงจาก  bigmlmbook.com