แฟรนไชส์ไทย ลอกเขาแล้วเจ็บตัว  

หลายคนฝันอยากที่จะเป็นเจ้าของธุรกิจที่ขึ้นชื่อว่าประสบความสำเร็จ แต่ใช่ว่าทุกคนที่จะทำฝันที่วาดไว้ให้เป็นจริงได้ เรามักจะได้ยินกันจน เบื่อว่า “คนเค้ากำลังนิยมทำธุรกิจนี้กันนะ โห...ทำธุรกิจนี้แล้วมีรายได้เป็นหมื่นเป็นแสนต่อเดือน” พูดกันไปพูดกันมาจนทำให้เรารู้สึกว่า มันน่าจะดี พากันแห่...เข้าไปทำ แรกๆก็ทำท่าจะไปได้ดี สักพักก็มีข่าวว่าล้มพับปิดกิจการกันเป็นแถว คล้ายๆกับแมลงเม่าบินเข้ากองไฟ จริงๆแล้วธุรกิจหลายๆธุรกิจโดยตัวของมันเองแล้วดี แต่อาจจะไม่เหมาะกับเรา แน่นอนเป้าหมายในชีวิตของคนส่วนใหญ่ที่อยากมีธุรกิจเป็นของตนเอง เพื่อสร้างความมั่นคงให้แก่ตนเองและครอบครัว

ส่วนใหญ่ที่ทำแล้วไม่ประสบความสำเร็จ ก็มักจะเป็นเพราะลืมนึกถึงประเด็นสำคัญที่ต้องคิดพิจารณาก่อนที่จะลงทุนลงแรง ทุนนั้นอาจจะมาจากเงินที่อุตส่าห์อดทนอด ออมเก็บมาเกือบตลอดชีวิต หรืออาจจะกู้ยืมมาด้วยเครดิตที่มีอยู่ หรือที่ไม่มีเครดิตก็คิดว่ามันน่าจะไหวนะคนอื่นยังทำได้ ก็กัดฟันกู้เงินกับ นายทุนมหาโหด ก็เพียงเพื่อทำให้เป้าหมายนั้นเป็นจริง

“แฟรนไชส์” ดูเหมือนจะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการทำธุรกิจอีกที่ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากสำหรับตลาดเมืองไทย เพราะเข้าใจว่า มีความเสี่ยงน้อย ได้รับสิทธิ์ในการทำธุรกิจแบบเดียวกันกับธุรกิจที่ประสบความสำเร็จมีชื่อเสียงหรือติดตลาดอยู่แล้ว โดยที่เจ้าของเขายินยอมอย่างมีเงื่อนไข (ก็ต้องเสียเงินให้เขาแน่ๆ ของฟรีไม่มีในโลก) เป็นสูตรสำเร็จ การทำธุรกิจเสมือนทางลัดในการทำธุรกิจของทั้งผู้ให้สิทธิ์ หรือที่เราเรียกกันว่า “แฟรนไชส์ซอร์” และผู้รับสิทธิ์ หรือ “แฟรนไชส์ซี”

สำหรับแฟรนไชส์ซอร์ ประโยชน์ที่ได้เกิดการขยายตลาดได้อย่างรวดเร็ว และเกิดรายรับที่แฟรนไชส์ซอร์จะได้รับจากแฟรนไชส์ซีอย่างต่อเนื่องในด้านของแฟรนไชส์ซี การเข้ามาซื้อสิทธิ์เพื่อทำธุรกิจที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว ทำให้ความเสี่ยงในการลงทุนลดน้อยลงมาก เพราะธุรกิจได้รับการยอมรับจากลูกค้าแล้ว แถมยังได้รับการดูแล สนับสนุน และให้คำปรึกษาจากแฟรนไชส์ซอร์อยู่ตลอดเวลา (ดีจัง เราไม่ต้องคิดคนเดียวแล้ว) ดูไปแล้วน่าจะเป็นทางเลือกในการทำธุรกิจที่ดีที่สุดแบบหนึ่ง ในบ้านเรามีคนเข้ามาทำธุรกิจนี้เป็นว่าเล่น เพราะไม่ต้องใช้เงินลงทุนมากก็เปิดขายหรือซื้อแฟรนไชส์ได้แล้ว
 

ใครๆมักจะพูดกันว่าตั้งธุรกิจแล้วเอามาขายแฟรนไชส์สิ เดี๋ยวก็มีคนมาซื้อสิทธิ์ธุรกิจเราไปทำต่อ ดูสิง่ายจะตายไม่ต้องทำเอง นั่งนับเงินที่เราหักเปอร์เซ็นต์ที่เขาขายได้ โดยมากเป็นพวกฉวยโอกาส (ซึ่งมีทุกวงการ) มาทำมาหากินกับคนที่ไม่รู้ (โดนพวกฉวยโอกาสแอบตั้งฉายาว่าสุกรน้อย) ธุรกิจไม่ได้ดีจริง แถมยังหักเปอร์เซ็นต์ขายจนกำไรไม่น่าจะเหลือ ซื้อสิทธิ์แล้วก็ตัวใครตัวมัน มีปัญหาก็แก้เองนะ อยากเสียค่าโง่เองคนที่เสียค่าโง่แล้วมักจะหายสาบสูญไม่กล้าทำธุรกิจไปอีกนาน  เพราะเจอแฟรนไชส์เป็นพิษ

แฟรนไชส์บ้านเรามีจำนวนขึ้นๆลงๆไม่โตเหมือนประเทศอื่นๆเสียที ถ้าจะมองกันให้ดีๆ ปัญหาสำคัญจะเป็นเรื่องของความรู้ในการทำแฟรนไชส์ มีสักกี่คนที่มีความรู้ความเข้าใจในการทำธุรกิจประเภทนี้ แฟรนไชส์ซอร์ และ แฟรนไชส์ซีไทยจำนวนมากยังขาดความรู้และประสบการณ์ในการทำ ทำให้ธุรกิจขาดความเป็นระบบและมาตรฐาน ซึ่งเป็นกุญแจสำคัญในการทำแฟรนไชส์ ส่งผลให้หลายๆคนคิดว่าธุรกิจแฟรนไชส์ไม่น่าเชื่อถือ เป็นการหลอกเอาเงินจากผู้ที่อยากมีธุรกิจสำเร็จรูป ข่าวทำนองนี้เกิดขึ้นบ่อย ซึ่งจริงๆแล้วธุรกิจของไทยที่มีแนวโน้มการเติบโตที่ดียังมีอีกมาก และในทางปฏิบัติมีหลักเกณฑ์ในการจัดทำแฟรนไชส์ที่ได้มาตรฐานอยู่
 

แต่อย่าเพิ่งตกใจไป สำหรับนักธุรกิจที่สนใจอยากขยายธุรกิจด้วยวิธีการนี้ แต่ยังไม่เข้าใจระบบวิธีการจัดการที่ถูกต้อง เพียงแค่นักธุรกิจไทยมีความรู้ความเข้าใจในการทำธุรกิจประเภทนี้ จะสามารถสร้างมาตรฐานให้เกิดแก่ธุรกิจของตนได้ เราก็คงจะได้เห็นประเทศไทยมีการขยายตัวด้านนี้มากขึ้น โดยที่มีจำนวนของผู้ที่ประสบความสำเร็จเพิ่มมากขึ้นเรื่อย เพราะนี่คือกลยุทธ์การค้าปลีกสูตรสำเร็จแบบใหม่ของไทยทั้งในปัจจุบันและในอนาคต ที่นักลงทุนไทยอย่างเราๆท่านๆอยากทำ

ท่านที่สนใจจะทำธุรกิจแฟรนไชส์ หรือที่กำลังทำอยู่ ไม่ว่าจะเป็นแฟรนไชส์ซอร์หรือแฟรนไชส์ซีมีคำถามอยากจะปรึกษาหารือ เขียนมาคุยกันได้นะคะ

 
  
ที่มา : ดร.สุนันทา ไชยสระแก้ว