สถานการณ์ตอนนี้หลายคน “ตกงาน” หลายคน “ว่างงาน” และ “ไม่มีงานทำ” คำถามคือมันเกิดอะไรขึ้น เพราะCOVID 19 ระบาดหรือเป็นเพราะว่าการเข้ามาของเทคโนโลยีที่ทันสมัยมากขึ้น คำตอบคือ  “ทั้ง 2 อย่าง”  หากจำกันได้ในยุคก่อนที่ COVID-19 จะระบาด เราตื่นเต้นตกใจกับพัฒนาการของเทคโนโลยีและคาดกว่าจะมีคนจำนวนหนึ่งต้องตกงานเพราะผู้ประกอบการหันไปพึ่งพาเทคโนโลยี แต่ผลกระทบตรงนั้นก็ยังไม่ชัดเจนจนกระทั่งเกิดการแพร่ระบาดของ COVID 19 ที่คราวนี้กิจการต่างๆ ได้รับผลกระทบไม่ใช่แค่ในประเทศหากแต่เป็นทั่วโลก พูดกันถึงว่าต่อให้สถานการณ์ทั่วโลกดีขึ้น คนตกงานก็ยังจะมีมากอยู่ดี

 

ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น www.ThaiFranchiseCenter.com มองว่าการแพร่ระบาดของ COVID 19 ทำให้เกิด “จุดเปลี่ยน” ที่สมบูรณ์แบบ นับแต่นี้ผู้ประกอบการจะพยายามลดรายจ่ายของตัวเองให้น้อยลงและหันมาใช้เทคโนโลยีมากขึ้น ประกอบกับเทคโนโลยีเองก็มีการพัฒนามากขึ้นด้วย จึงเป็นปัญหาสู่ภาคแรงงานที่หากไม่เก่ง ไม่เจ๋งจริง โอกาสตกงานมีสูงมาก จึงนำมาสู่คาดการณ์ อาชีพที่ในอีก 6 ปีหรือไม่เกิน 10 ปีนับจากนี้คิดว่าน่าจะเหลือน้อยมากหรือบางทีอาจจะหายและกลายเป็นแค่อาชีพที่เคยมีในอดีตเท่านั้น

 

1.พนักงานแคชเชียร์
 

ภาพจาก bit.ly/2Bjzhey

สังคมไร้เงินสดหรือ cashless society เป็นตัวกระตุ้นอย่างดีที่จะทำให้ “แคชเชียร์” หายไปจำนวนมาก ความเป็นไปได้ในเรื่องนี้ยิ่งชัดเจนเมื่อเราเห็นห้างสรรพสินค้าหลายแห่ง เริ่มมีการติดตั้งเครื่องชำระเงินด้วยตัวเอง ที่เอื้อให้ลูกค้าทุกคนชำระเงินผ่านแอพพลิเคชั่นได้อย่างสะดวกสบาย ซึ่งเรื่องนี้กลายเป็นที่พูดถึงในหมู่ผู้ประกอบการค้าปลีกรายย่อยหลายแห่งถึงความคุ้มค่าของการจ้างพนักงานเก็บเงินต่อไป แม้ในตอนนี้อาชีพแคชเชียร์เราจะยังเห็นได้ในห้างค้าปลีกต่างๆ นั่นก็เป็นเพราะ cashless society ยังเติบโตไม่สมบูรณ์แบบ ลูกค้าส่วนใหญ่ยังมีความคิดฝังหัวกับการจ่ายเงินแบบเดิมๆ แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่การปฏิวัติความคิดนี้สำเร็จได้อย่างสมบูรณ์แบบ บรรดาห้างสรรพสินค้าคงไม่อยากจ้างพนักงานมาเพื่อคิดเงินค่าสินค้าอีกต่อไป

 

ภาพจาก bit.ly/2BSF4rd

Wells Fargo & Co รายงานว่า พนักงานธนาคารในสหรัฐอเมริกาจะตกงานจำนวนกว่า 200,000 ตำแหน่งในช่วง 10 ปีหลังจากนี้ โดยสาเหตุหลักมาจากเทคโนโลยีที่ก้าวหน้ามากขึ้นเรื่อยๆ สอดคล้องกับคำทำนายของอดีตผู้บริหาร Citigroup ที่เคยบอกไว้ว่าในระหว่างปี 2015 – 2025 พนักงานแบงค์ในสหรัฐอเมริกาและยุโรปจะตกงานรวมกันถึงเกือบ 2 ล้านตำแหน่ง

หรืออีกหนึ่งรายงานที่ระบุว่า พนักงานธนาคารรวมถึงสายเทรดหุ้นอาจตกงานถึง 1.3 ล้านคนภายใน 10 ปี พนักงานคอลเซ็นเตอร์ เพราะปัจจุบันในสหรัฐอเมริกาเริ่มมีการนำเอา chatbot มาใช้ในการตอบคำถามและแก้ปัญหาให้ลูกค้า จนลูกค้าเริ่มแยกไม่ออกแล้วว่าเป็นหุ่นยนต์หรือมนุษย์

หรือหากมองย้อนมาในประเทศไทยเรื่องนี้ก็ชัดเจนโดยเฉพาะการลดสาขาของธนาคารต่างๆ ให้เหลือน้อยลง อันเนื่องมาจากการทำธุรกรรมผ่านทางออนไลน์ได้มากขึ้น นั่นทำให้โอกาสตกงานของพนักงานมีสูงและในอนาคตอาจกลายเป็นแค่อาชีพหนึ่งที่มีในอดีตได้
 

3.บรรณารักษ์
 

ภาพจาก bit.ly/2VtuTR1

บรรณารักษ์น่าจะเป็นอาชีพแรกๆที่ถูกกลืนกินไปในกระแสของเทคโนโลยี อันเนื่องจากการเข้ามาของ e-books ทำให้การเดินเข้าไปยืมหนังสือในห้องสมุดเริ่มเสื่อมความนิยมลงเรื่อยๆ แม้ว่าปัจจุบันอุตสาหกรรมผลิตหนังสือจะยังมีอยู่ทั่วโลกแต่เรากลับพบว่า มีห้องสมุดสาธารณะหลายแห่งที่ต้องดิ้นรนเพื่อลดต้นทุน และหาแหล่งเงินทุนใหม่ๆ มาช่วยซัพพอร์ตค่าใช้จ่ายในการเปิดให้บริการ ขณะเดียวกัน มหาวิทยาลัยหลายแห่งก็เริ่มลดการใช้หนังสือแบบเดิมไปเป็นการอัพโหลดข้อมูลลงในแพลตฟอร์มดิจิทัลแทน ทำให้อาชีพบรรณารักษ์อาจจะดูสั่นคลอนและไม่มั่นคงเท่ายุคก่อน และมีการคาดการณ์กันว่า ต่อไปโรงเรียนและมหาวิทยาลัยอาจจะค่อยๆ ทยอยปรับเปลี่ยนหนังสือไปใช้ e-books กันมากขึ้น

4.คนส่งหนังสือพิมพ์
 

ภาพจาก bit.ly/2ZlUJHA

ไม่ใช่แค่หนังสือหรือธุรกิจสิ่งพิมพ์ที่น่าเป็นห่วงแต่กลุ่มคนที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากเรื่องนี้ก็คือ พนักงานส่งหนังสือพิมพ์ หรือที่เรียกกันในภาษาอังกฤษว่า ‘paperboy’ การหายไปของหนังสือพิมพ์หลายเจ้าทำให้คนที่เคยทำอาชีพนี้ต้องตกงานไปตามๆ กัน คนยุคใหม่อ่านหนังสือพิมพ์น้อยลง รับหนังสือพิมพ์น้อยลง แม้แต่ตามแผงหนังสือก็ยังแทบไม่เห็นหนังสือพิมพ์วางขาย ต่างจากในอดีตอย่างชัดเจน อันเป็นผลมาจากการติดตามข่าวในออนไลน์ผ่านสมาร์ทโฟนที่รวดเร็ว ทันทีทันใด ได้ทุกที่ทุกเวลา อาชีพคนส่งหนังสือพิมพ์จึงน่าจะหายไปจากสังคมไทยในอีกไม่นาน

 

 

ภาพจาก bit.ly/38aAUah

การเป็นนักข่าวภาคสนามคือการลงพื้นที่หาข่าว หารายละเอียดของข่าว รายงานจากพื้นที่จริงๆ ส่งตรงมายังห้องข่าว แต่ทุกวันนี้เราจะเห็นตามโทรทัศน์ว่าข่าวที่ได้ส่วนใหญ่มาจากในเฟสบุ๊ค หรือมีคนส่งภาพข่าวเข้ามา ทำให้บทบาทหน้าที่ของนักข่าวภาคสนามดูลดน้อยลงไปมาก ไม่นับรวมเรื่องเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่กำลังพัฒนาให้มีความสามารถในการเขียนข่าว

ซึ่งแม้จะดูเป็นเรื่องที่อาจจะไกลเกินไปและหลายคนคิดว่าน่าจะยังไม่ถึงขั้นนั้นแต่ในต่างประเทศ มีการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในการเขียนข่าว อย่างข่าวกีฬา รวมถึงข่าวใหม่ๆกันบ้างแล้ว แถมยังพยายามใช้ AI สำหรับข่าวเกี่ยวกับการสืบสวนเชิงลึก และยังสามารถช่วยกรองข่าวสารให้กับมนุษย์ได้

จึงอาจเป็นสัญญาณที่ไม่สู้ดีนักสำหรับอาชีพนักข่าวที่ในอดีตเคยเฟื่องฟูและหลายคนสนใจถึงขนาดไปสมัครเรียนในคณะที่เกี่ยวข้องเพื่อออกมาเป็นนักข่าว แต่ปัจจุบันแตกต่างและถือว่าเป็นอีกอาชีพที่เสี่ยงตกงานและหายไป

 

6.พนักงานโรงงาน(สายการผลิต)
 

 

ภาพจาก bit.ly/3g7lciX

จากเดิมที่คาดว่าจะมีการใช้หุ่นยนต์เข้ามาทดแทนแรงงานมนุษย์มากขึ้น ก็สร้าวความกังวลในระดับหนึ่ง แต่ ณ  ตอนนั้นคาดว่าเทคโนโลยีต้องใช้เวลาในการพัฒนาตัวเองอีกระยะหลายคนจึงวางใจ แต่เมื่อมีการแพร่ระบาดของ COVID-19 เข้ามา กิจการหลายแห่งหยุดชะงัก คนตกงานกันจำนวนมาก และแม้จะฟื้นฟูกลับมาแต่ผู้ประกอบการหลายคนก็เริ่มมองช่องทางในการลดต้นทุนให้มากที่สุด นำไปสู่การใช้เทคโนโลยีแทนแรงงานคนที่เริ่มชัดเจนมากขึ้น

ซึ่งคาดว่าอาชีพพนักงานโรงงานในฝ่ายการผลิตจะเริ่มมีอัตราการจ้างงานที่น้อยลง ยิ่งในอนาคตมีเทคโนโลยีที่ดีขึ้น ยิ่งกระตุ้นให้เจ้าของกิจการหันไปพึ่งพาเทคโนโลยีมากขึ้น แรงงานภาคการผลิตเหล่านี้จะกลายเป็นผู้ว่างงาน ตกงาน และบางส่วนจะหันไปสู่ภาคการเกษตรหรือหาอาชีพอื่นๆทดแทนมากขึ้น

 

เมื่อคาดว่ามีอาชีพที่จะหายไป ก็เป็นเรื่องธรรมดาที่ต้องคาดว่าจะมีอาชีพเกิดใหม่ที่น่าสนใจด้วยเช่นกัน ในโลกอนาคตนับต่อแต่นี้จะเต็มไปด้วยเรื่องโซเชี่ยล เทคโนโลยี และสิ่งที่เราไม่คาดคิดอีกมาก นั่นทำให้เกิดการคาดหมายถึงอาชีพที่น่าสนใจเช่น นักบำบัดโซเชี่ยลมีเดีย หรือที่เรียกว่า digital detox therapist ที่มีหน้าที่ในการบำบัดคนเสพติดโทรศัพท์มือถือ และโซเชียลมีเดียต่างๆ 

อีกอาชีพที่น่าสนใจคือ นักพัฒนา AR  (Augmented Reality) ซึ่งเป็นเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยเติมเต็มประสบการณ์ของผู้ใช้งานให้มีความรู้สึกเสมือนจริงสุดๆ และนอกจากนี้ก็ยังมีอีกหลายอาชีพที่น่าจะเป็นอาชีพใหม่และหลายคนยังไม่คุ้นเคย แต่ก็เชื่อว่าจะต้องมีแน่เป็นไปตามกลไกของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป  ดังนั้นเด็กรุ่นใหม่ทั้งหลายก็ต้องพยายามมองหาโอกาสในการเข้าถึงอาชีพที่คาดไม่ถึงเหล่านี้เพราะในอนาคตเป็นอาชีพที่สังคมต้องการอย่างมากแน่นอน

 

ผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน
 

 

ต้องการเลือกลงทุนในแฟรนไชส์เครื่องดื่ม ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ https://bit.ly/36cB7Jh 

รับฟังบทความต่างๆ ผ่านทาง PodCast ไทยแฟรนไชส์เซ็นเตอร์ https://soundcloud.com/thaifranchisecenter

 

 

ขอบคุณข้อมูล https://bit.ly/2Vrwhn3 , https://bit.ly/2CQAuKN , https://bit.ly/2BPivDO , https://bit.ly/3eL4vtE , https://bit.ly/3dDIMCx , https://bit.ly/3g5411B 

 

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)