• พื้นที่จำกัด ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์จะได้รับสิทธิในการเปิดร้านในสถานที่หนึ่งหรือสาขาหนึ่ง ซึ่งจะต้องเป็นไปตามเงื่อนไขของเจ้าของแฟรนไชส์ เช่น ขนาดพื้นที่, พื้นที่ทางภูมิศาสตร์ หรือจำนวนประชากรในพื้นที่
• การควบคุมง่าย เนื่องจากผู้รับสิทธิแฟรนไชส์เปิดสาขาเดียว การบริหารจัดการจะง่ายขึ้น เมื่อเทียบกับเปิดหลายสาขา
• ข้อจำกัดในการขยาย ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ในรูปแบบนี้จะไม่สามารถขยายได้หลายสาขาโดยไม่ได้รับการอนุมัติจากเจ้าของแฟรนไชส์ เว้นแต่จะเปลี่ยนไปเป็นรูปแบบ Multi-Unit Franchise

ข้อดีของ Single Unit Franchise

• ความสะดวกในการบริหาร ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์สามารถมุ่งเน้นการบริหารธุรกิจที่สาขาเดียวได้เต็มที่
• ค่าใช้จ่ายต่ำ การลงทุนและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานจะต่ำเมื่อเทียบกับการเปิดหลายสาขา

ข้อเสียของ Single Unit Franchise

• ข้อจำกัดในการขยายสาขา หากผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ต้องการขยายสาขาในอนาคต จะต้องได้รับการอนุมัติจากเจ้าของแฟรนไชส์ และอาจต้องมีเงื่อนไขเพิ่มเติม
• กำไรจำกัด ธุรกิจจะมีกำไรจากสาขาเดียว ไม่มีการกระจายความเสี่ยงจากหลายสาขา
• มีความเสี่ยง หากสาขาที่เปิดประสบปัญหาหรือไม่ประสบความสำเร็จ จะส่งผลกระทบต่อธุรกิจโดยรวม

ดังนั้น Single Unit Franchise เป็นทางเลือกที่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเริ่มต้นธุรกิจแฟรนไชส์โมเดลร้านขนาดเล็ก เป็นแฟรนไชส์สร้างอาชีพ ต้องการมุ่งเน้นการดำเนินงานในพื้นที่เดียว ก่อนที่จะตัดสินใจขยายธุรกิจในอนาคต

• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์จะได้รับสิทธิในการเปิดหลายสาขาภายใต้เงื่อนไขและข้อกำหนดของเจ้าของแฟรนไชส์ ซึ่งอาจมีการกำหนดจำนวนสาขาที่ต้องเปิดในระยะเวลาที่กำหนด เช่น เปิด 3-5 สาขาภายใน 5 ปี
• การเปิดหลายสาขาทำให้ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ต้องเตรียมเงินลงทุนและทรัพยากรในการบริหารจัดการสาขาหลายแห่ง ซึ่งมักจะสูงกว่าในรูปแบบ Single Unit Franchise
• การบริหารหลายสาขาอาจมีความท้าทายมากขึ้น เนื่องจากต้องดูแลการดำเนินงานในหลายแห่งพร้อมกัน และอาจมีความซับซ้อนในด้านการจัดการบุคลากร การบริหารสต็อกสินค้า, การตลาด ฯลฯ
• เจ้าของแฟรนไชส์จะให้การสนับสนุนด้านการฝึกอบรมที่เข้มข้นขึ้น รวมถึงการบริหารจัดการหลายสาขา และการสนับสนุนด้านการตลาดเพื่อให้มั่นใจว่าทุกสาขาจะดำเนินงานตามมาตรฐานที่กำหนด

ข้อดีของ Multi-Unit Franchise

• การเปิดหลายสาขาช่วยให้ธุรกิจขยายอย่างรวดเร็ว และสามารถครองส่วนแบ่งตลาดในพื้นที่ต่างๆ ได้เร็ว
• ธุรกิจจะมีการกระจายความเสี่ยง หากสาขาใดสาขาหนึ่งประสบปัญหาหรือไม่ทำกำไร สาขาอื่น ๆ สามารถช่วยชดเชยได้
• การเปิดหลายสาขาจะมีผลตอบแทนทางการเงินที่สูงขึ้นเมื่อเทียบกับการเปิดสาขาเดียว

• เปิดหลายสาขาต้องใช้เงินลงทุนที่สูงกว่าการเปิดสาขาเดียว รวมถึงค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานและการขยายสาขา
• การเปิดหลายสาขาอาจท้าทายมากขึ้น โดยเฉพาะในเรื่องของการรักษามาตรฐาน การควบคุมคุณภาพสินค้า การฝึกอบรมพนักงาน ฯลฯ
• ความเสี่ยงที่สูงขึ้น หากสาขาหนึ่งประสบปัญหา ความเสี่ยงในทางการเงินจะสูงขึ้น เนื่องจากมีสาขาหลายแห่งที่ต้องดูแล

สรุป Multi-Unit Franchise เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่มีศักยภาพในการลงทุนสูง และมีความสามารถในการบริหารจัดการหลายสาขาได้ หากต้องการขยายธุรกิจอย่างรวดเร็วและเพิ่มรายได้จากการเปิดหลายสาขาในเวลาเดียวกัน รูปแบบนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการสร้างการเติบโตให้ธุรกิจแฟรนไชส์ในระยะยาว และมีการสนับสนุนที่มั่นคงจากเจ้าของแฟรนไชส์

• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ในรูปแบบนี้จะได้รับสิทธิในการพัฒนาและขยายสาขาในพื้นที่หรือภูมิภาคเฉพาะที่เจ้าของแฟรนไชส์กำหนด เช่น เขตเมือง, จังหวัด, หรือภูมิภาคต่างๆ โดยอาจจะมีการจำกัดจำนวนสาขาที่สามารถเปิดได้ในพื้นที่นั้น
• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์จะต้องเปิดหลายสาขาภายในพื้นที่ที่ได้รับสิทธิ ซึ่งจะต้องเปิดตามจำนวนที่ตกลงไว้ เช่น อาจจะต้องเปิด 3-5 สาขาภายใน 5 ปี ขึ้นอยู่กับข้อตกลงในสัญญาแฟรนไชส์
• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ในรูปแบบ Area Development Franchise มักจะมีสิทธิพิเศษในการดำเนินธุรกิจในพื้นที่ที่กำหนด โดยจะได้รับการปกป้องจากการที่เจ้าของแฟรนไชส์ ในการให้สิทธิ์กับแฟรนไชส์ซีรายอื่นในพื้นที่เดียวกัน
• ข้อตกลงในการพัฒนาพื้นที่ (Area Development Agreement) มักจะมีระยะเวลาหลายปี และจะกำหนดจำนวนสาขาที่ต้องเปิดในช่วงเวลานั้น รวมถึงการจ่ายค่าธรรมเนียมเริ่มต้นที่สูงขึ้น รวมถึงค่าลิขสิทธิ์อีกด้วย 

• ขยายธุรกิจได้รวดเร็ว ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์สามารถขยายธุรกิจได้อย่างรวดเร็วภายในพื้นที่ที่ได้รับสิทธิ เช่น การเปิดหลายสาขาภายในเมืองเดียวหรือจังหวัดเดียว ช่วยให้สามารถเพิ่มฐานลูกค้าและรายได้ได้เร็ว
• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์จะได้รับความคุ้มครองจากการเปิดสาขาของแฟรนไชส์ซีรายอื่นในพื้นที่เดียวกัน ซึ่งทำให้สามารถเป็นเจ้าตลาดหรือผู้นำตลาดในพื้นที่นั้นได้
• ลดความเสี่ยง เมื่อเปิดหลายสาขาในพื้นที่เดียว การกระจายความเสี่ยงจะช่วยลดผลกระทบจากปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในสาขาใดสาขาหนึ่ง เช่น หากสาขาหนึ่งประสบปัญหาการดำเนินงาน ก็ยังมีสาขาอื่นๆ ที่ช่วยเสริมสร้างรายได้

ข้อเสียของ Sub-Area Development Franchise

• ลงทุนสูง การเปิดหลายสาขาในพื้นที่เดียวต้องใช้เงินลงทุสูงกว่าการเปิดสาขาเดียว และมีค่าใช้จ่ายดำเนินงานที่มากขึ้น
• การดูแลและบริหารหลายสาขาในพื้นที่เดียวกัน อาจจะทำให้เกิดความซับซ้อนในการจัดการ จำเป็นต้องมีระบบบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ เพื่อให้ทุกสาขาสามารถดำเนินงานได้ตามมาตรฐาน
• ความเสี่ยงสูงขึ้น หากสาขาใดสาขาหนึ่งล้มเหลว ธุรกิจทั้งหมดในพื้นที่อาจได้รับผลกระทบ

1. กลุ่มตันตราภัณฑ์ (บริษัท ชอยสฺ มินิ สโตร์ จำกัด) ผู้ประกอบการค้าปลีกริมปิง ซุปเปอร์มาร์เก็ต บริหารพื้นที่ 3 จังหวัดภาคเหนือ ได้แก่ เชียงใหม่ ลำพูน แม่ฮ่องสอน
2. กลุ่มงานทวี (บริษัท งานหนึ่ง จำกัด) ผู้ประกอบการโรงแรมรอยัลภูเก็ตซี้ตี้ ป้มน้ำมัน สวนยางพารา เหมืองแร่ ค้าส่ง บริหารพื้นที่ 5 จังหวัดภาคใต้ตอนบน ได้แก่ ภูเก็ต ระนอง พังงา กะบี่ ตรัง
3. กลุ่มยิ่งยง (บริษัท ยิ่งยง มินิมาร์ท จำกัด) ผู้ประกอบการห้างสรรพสินค้ายิ่งยงอุบลฯ บริหารพื้นที่ 4 จังหวัดภาคอีสาน ได้แก่ อุบลฯ ศรีสะเกษ สุรินทร์ อำนาจเจริญ
4. กลุ่มศรีสมัย (บริษัท ยะลาเซเว่น จำกัด) ผู้ประกอบการร้านศรีสมัยค้าส่ง บริหารพื้นที่ 3 จังหวัดภาคใต้ตอนล่าง ได้แก่ ยะลา ปัตตานี นราธิวาส แต่ละกลุ่มทุนท้องถิ่น 4 กลุ่ม บริหารร้าน 7-Eleven ในอาณาเขตของตัวเองมากกว่า 100 สาขา โดยเฉพาะกลุ่มยิ่งยงมีมากกว่า 203 สาขา และมีแผนขยายสาขาเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ 

4. Master Franchise

• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ในรูปแบบ Master Franchise จะได้รับสิทธิในการขยายธุรกิจในพื้นที่หรือประเทศทั้งหมด โดยสามารถเปิดสาขาของตนเองได้ และยังสามารถหาผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ (Sub-franchisees) มาเปิดสาขาในพื้นที่นั้นๆ ภายใต้การกำกับดูแล
• ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ในรูปแบบ Master Franchise ต้องรับผิดชอบในการหาผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย (Sub-franchisees) และตรวจสอบให้มั่นใจว่า พวกเขาดำเนินธุรกิจตามมาตรฐานของบริษัทแม่แฟรนไชส์
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise ต้องฝึกอบรมผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย และให้การสนับสนุนในด้านการดำเนินธุรกิจ
• การได้รับสิทธิ Master Franchise มักจะมีค่าธรรมเนียมเริ่มต้น (Initial Franchise Fee) ที่สูงขึ้น เนื่องจากผู้รับสิทธิแฟรนไชส์จะต้องรับผิดชอบในหลายๆ ด้าน ทั้งการขยายสาขาและการหาผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย (Sub-franchisees) 
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise จะมีอำนาจในการควบคุมและดูแลการดำเนินธุรกิจแฟรนไชส์ในพื้นที่ของตนเอง ซึ่งรวมถึงการรักษามาตรฐานการบริการ, การตรวจสอบคุณภาพ, การจัดการด้านการตลาด และการให้คำปรึกษาแก่ผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย
• เจ้าของแฟรนไชส์หลัก (Franchisor) ยังคงมีบทบาทในการกำหนดทิศทางของแบรนด์และการควบคุมมาตรฐานการดำเนินงาน แต่ Master Franchisee จะดูแลในรายละเอียดในระดับพื้นที่แบ่งปันรายได้ (Royalties)
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise จะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมรายปี (Royalty Fee) ให้กับบริษัทแม่แฟรนไชส์ โดยอาจมีการแบ่งเปอร์เซ็นต์จากรายได้ของสาขาที่เปิดเอง และจากรายได้ของผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย Sub-franchisees ทั้งนี้ ในบางกรณีผู้รับสิทธิ Master Franchise อาจจะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมเพิ่มเติมจากการขายสิทธิแฟรนไชส์ย่อย

• ผู้รับสิทธิ Master Franchise สามารถขยายธุรกิจในพื้นที่ของตนเองได้รวดเร็ว เพราะสามารถเปิดสาขาเองและขายแฟรนไชส์ให้รายย่อยได้ ช่วยให้บริษัทแม่แฟรนไชส์สามารถขยายแบรนด์ไปยังตลาดใหม่โดยไม่ต้องลงทุนเอง
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise จะได้รับการสนับสนุนจากบริษัทแม่แฟรนไชส์ ทั้งในเรื่องของการฝึกอบรม, การตลาด, ระบบการดำเนินงาน และการตั้งมาตรฐาน
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise จะมีรายได้จากการเปิดสาขาของตนเอง และยังสามารถได้รับส่วนแบ่งจากรายได้ของผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย (Sub-franchisees) จึงมีโอกาสในการสร้างรายได้หลายช่องทาง

ข้อเสียของ Master Franchise

• การซื้อสิทธิในรูปแบบ Master Franchise ต้องใช้เงินลงทุนสูง เนื่องจากต้องเปิดหลายสาขาและหาผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย รวมถึงการฝึกอบรมและสนับสนุนธุรกิจตลอดอายุสัญญา
• ผู้รับสิทธิ Master Franchise จะต้องรับผิดชอบทั้งการเปิดสาขาของตนเอง และการหาผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อย ซึ่งเป็นภาระการบริหารจัดการที่มีความซับซ้อน ต้องตรวจสอบผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อยให้ดำเนินธุรกิจตามมาตรฐานบริษัทแม่แฟรนไชส์
• ความเสี่ยงสูง หากผู้รับสิทธิแฟรนไชส์ย่อยไม่สามารถทำกำไร หรือไม่สามารถบริหารจัดการสาขาได้ดี อาจส่งผลกระทบต่อแบรนด์ได้