เจ้าของธุรกิจหลายรายที่อยากทำแฟรนไชส์มักมีความเข้าใจว่า เมื่อทำการจดทะเบียนธุรกิจและชื่อทางการค้าแล้ว จะได้รับความคุ้มครองทางกฎหมายโดยไม่จำเป็นต้องไปจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าอีก ซึ่งจริงๆ แล้วเป็นการเข้าใจผิด เพราะเครื่องหมายการค้าเป็นสิ่งที่แยกแยะสินค้าหรือบริการของเราให้แตกต่างและโดดเด่น คนอื่นลอกเลียนแบบไม่ได้
 

ที่สำคัญในการทำธุรกิจแฟรนไชส์ เมื่อเจ้าของแบรนด์แฟรนไชส์ได้ให้สัญญาแฟรนไชส์แก่ผู้ใดแล้ว สัญลักษณ์หรือเครื่องหมายการค้าของเจ้าของแฟรนไชส์จะต้องถูกนำไปใช้ควบคู่กับการดำเนินธุรกิจของผู้ซื้อแฟรนไชส์ด้วย 
 

นอกจากเจ้าของแฟรนไชส์จะต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าหรือบริการแล้ว ก่อนจะขายหรือให้สิทธิแฟรนไชส์แก่คนอื่น ต้องทำสัญญากำหนดให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์จะต้องใช้เครื่องหมายการค้าของเจ้าของธุรกิจแฟรนไชส์ ควบคู่ไปพร้อมกันกับการดำเนินธุรกิจภายใต้แบรนด์เดียวกันเสมอ ดังนั้น เจ้าของธุรกิจแฟรนไชส์จำเป็นต้องจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการด้วย โดยจะต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อนายทะเบียน 

สำหรับรูปแบบและขั้นตอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการ รวมถึงการจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าหรือบริการ วันนี้ www.ThaiFranchiseCenter.com มีข้อมูลและรายละเอียดมานำเสนอให้ทราบครับ
 

ปัจจุบันกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ ได้บริการจดและต่ออายุเครื่องหมายการค้าให้มีความรวดเร็วมากขึ้น (Fast Track) เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถนำเครื่องหมายการค้าไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ได้เร็วยิ่งขึ้น

 

การยื่นขอจดเครื่องหมายการค้าเร่งด่วนผู้ยื่นคำขอจะทราบผลการพิจารณาครั้งแรก ไม่ว่าจะเป็นสั่งประกาศโฆษณา แก้ไข หรือปฏิเสธคำขอ ภายใน 6 เดือน จากเดิม 12 เดือน เพียงเข้า 2 หลักเกณฑ์ คือ 1.ระบุรายการสินค้าไม่เกิน 10 รายการ ตามบัญชีรายการสินค้าจาก https://tmsearch.ipthailand.go.th 2.คำขอไม่มีการแก้ไขเพิ่มเติมในภายหลัง โดยสามารถยื่นคำขอได้ทุกช่องทาง อาทิ ระบบ e-Filing, กรมทรัพย์สินทางปัญญา, สำนักงานพาณิชย์จังหวัด หรือไปรษณีย์
 

การต่ออายุเครื่องหมายการค้าแบบเร่งด่วน ผู้ยื่นสามารถรอรับหนังสือสำคัญได้ภายใน 60 นาที จากเดิม 60 วัน เพียงเข้า 2 หลักเกณฑ์ คือ 1.รายการสินค้าที่ขอต่ออายุไม่เกิน 30 รายการ 2.ข้อมูลรายการจดทะเบียนคงเดิม โดยแจ้งความประสงค์ต่อเจ้าหน้าที่ว่าต้องการรับบริการต่ออายุแบบเร่งด่วน ณ กรมทรัพย์สินทางปัญญา ส่วนค่าธรรมเนียมเท่าเดิม
 

เจ้าของแฟรนไชส์ที่ต้องการยื่นขอจดทะเบียนการค้าและเครื่องหมายบริการ จะมีหน้าที่หลักๆ ด้วยกัน คือ การจัดเตรียมเอกสารประกอบขอยื่นจดทะเบียน การสืบค้นและตรวจสอบเครื่องหมายการค้า การยื่นคำขออุทธรณ์ (60วัน) และนำคดีสู่ศาล (90วัน) หากมีผู้คัดค้านหลังประกาศโฆษณาจากนายทะเบียน สุดท้าย คือ การชำระค่าธรรมเนียมรับจดทะเบียน ส่วนที่เหลือเป็นหน้าที่ของนายทะเบียนกรมทรัพย์สินทางปัญญา ได้แก่ 
 

1.ขั้นตอนพิจารณาขอจดทะเบียน
 

เป็นขั้นตอนที่เจ้าของแฟรนไชส์ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า โดยต้องทำเตรียมเอกสารเพื่อนำเอกสารดังกล่าวส่งให้ทางกรมทรัพย์สินทางปัญญาตรวจสอบตามแบบที่กฎหมายกำหนด โดยตรวจสอบว่าเครื่องหมายการค้าที่ยื่นเพื่อขอจดดังกล่าวนั้น เป็นเครื่องหมายการค้าที่ต้องห้ามตามกฎหมายหรือไม่ (เช่น ขาดลักษณะบ่งเฉพาะ เครื่องหมายการค้าไปเหมือน หรือ คล้าย กับเครื่องหมายการค้าของคนอื่น เป็นต้น)
 

2.ขั้นตอนการประกาศโฆษณา
 

เป็นขั้นตอนที่ทางกรมทรัพย์สินทางปัญญาจะออกประกาศโฆษณา เผื่อมีผู้ที่ต้องการคัดค้าน กล่าวคือ นายทะเบียนอาจจะเห็นว่าเครื่องหมายการค้าดังกล่าวไปเหมือน หรือ คล้ายกับเครื่องหมายการค้าของคนอื่นที่จดไปก่อนแล้ว
 

3.ขั้นตอนการออกหนังสือสำคัญ
 

เป็นขั้นตอนสุดท้ายหลังจากที่ได้ประกาศโฆษณาแล้ว ไม่มีคนคัดค้าน เครื่องหมายการค้าดังกล่าว ก็จะได้รับการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ที่จะได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย
 

ค่าธรรมเนียมจดทะเบียนและต่ออายุเครื่องหมายการค้าและบริการ
 

1.คำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เครื่องหมายบริการเครื่องหมายรับรองหรือเครื่องหมายร่วม

2.การขอตรวจดูทะเบียนเครื่องหมายการค้า เครื่องหมายบริการ เครื่องหมายรับรองหรือเครื่องหมายร่วม หรือสารบบเครื่องหมายดังกล่าว ชั่วโมงละ 200 บาท (เศษของชั่วโมงให้คิดเป็นหนึ่งชั่วโมง)

3.การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เครื่องหมายบริการ เครื่องหมายรับรองหรือเครื่องหมายร่วม

4.คำขอต่ออายุการจดทะเบียน

ธุรกิจแฟรนไชส์เมื่อได้การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและบริการอย่างถูกต้อง จะได้รับการคุ้มครองถึง 10 ปี ซึ่งสามารถต่ออายุทุกๆ 10 ปี โดยการยื่นคำรองต่ออายุภายใน 90 วันก่อนวันหมดอายุ
 

การจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการ
 

เจ้าของแฟรนไชส์ที่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและเครื่องหมายบริการไว้ ก่อนจะให้สิทธิและอนุญาตให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์ใช้เครื่องหมายการค้าของตนในการทำธุรกิจ ต้องทำการจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าและบริการต่อนายทะเบียน ซึ่งเป็นไปตามหลักเกณฑ์กฎกระทรวง (พ.ร.บ.เครื่องหมายการค้า มาตรา 68 กฎกระทรวง ข้อ 45)
 

กรณีเจ้าของแฟรนไชส์ที่จะขอจดทะเบียนสัญญาอนุญาตฯ ตามวรรคสอง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่.กำหนดไว้ในกฎกระทรวง ต้องทำสัญญาแฟรนไชส์กับผู้ซื้อแฟรนไชส์ โดยการนำสัญญาแฟรนไชส์หรือสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าและบริการที่ได้ทำขึ้นไปจดทะเบียนต่อนายทะเบียนเครื่องหมายการค้า กรมทรัพย์สินทางปัญญา หากไม่จดทะเบียนในทางกฎหมายถือว่าเป็นโมฆะ ไม่มีผลผูกพันคู่สัญญาตามกฎหมาย 
 

ปัจจุบันจะเห็นได้ว่ามีเจ้าของธุรกิจเข้าสู่ระบบแฟรนไชส์มากขึ้น เพราะขยายธุรกิจได้อย่างรวดเร็ว แต่ส่วนใหญ่ของการทำสัญญาแฟรนไชส์นั้น ไม่ได้นำมาจดทะเบียนสัญญาอนุญาตให้ใช้เครื่องหมายการค้าและบริการต่อกรมทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งในอนาคตอาจเกิดปัญหาพิพาทขึ้นตามมาอย่างแน่นอน

 

 

อ้างอิงข้อมูล