ถ้าเราทำธุรกิจใดๆก็ตามตราบใดที่ยังมีรายได้เข้ามาต่อเนื่อง ในฐานะเจ้าของก็คงคิดว่าเป็นเรื่องดี แต่ในอีกมุมหนึ่งมันคือสัญญาณอันตรายหากรายได้ที่เข้ามานั้นยังเท่าเดิมไม่ได้เพิ่มขึ้น และเป็นการเตือนภัยล่วงหน้าว่าธุรกิจของเราอาจกำลังเข้าสู่ภาวะวิกฤติ

 

ตัวเลขน่าสนใจระบุชัดว่ายอดขายชะลอตัว = สัญญาณอันตราย

เหตุผลง่ายๆว่าทำไมยอดขายเท่าเดิมธุรกิจเราจะเสี่ยงเจ๊งนั่นก็เพราะ ต้นทุนที่เดิมขึ้นในทุกปีคือตัวแปรที่ทำให้กำไรของเรามีแต่จะลดลงถ้ายอดขายเราไม่เพิ่ม ยกตัวอย่างเคสร้านอาหารทั่วๆ ไปเนื้อหมูจากกิโลกรัมละ 180 ก็เพิ่มเป็น 200 น้ำมันพืชขวดละ 40 ก็เพิ่มเป็น 50

ไม่นับรวมเรื่องค่าไฟ , ค่าแก๊ส , ค่าขนส่ง และเงินเดือนพนักงานที่ต้องมีการปรับให้เหมาะสมกับค่าครองชีพ เบ็ดเสร็จถ้ารวมๆ แล้วต้นทุนเพิ่มขึ้นไปอีก 15-20% แต่ยอดขายเรายังอยู่เท่าเดิม นั่นคือกำไรที่หายไปและหากเอาตัวเลขนี้ไปทำเป็นกราฟก็จะได้แนวดิ่งที่อนาคตนำไปสู่ภาวะขาดทุนได้
 

 

ถ้ายังเห็นภาพไม่ชัดลองดูสัก 1 ตัวอย่าง เช่นร้านอาหารมีรายได้

เหตุผลที่บางคนทำธุรกิจมียอดขายหลักล้าน รู้ตัวอีกทีธุรกิจอาจมีรายได้ติดลบและมาหาวิธีแก้ไขที่ปลายเหตุบางทีก็ไม่ทันสุดท้ายกิจการก็ไปต่อไม่ได้ มีหลายเหตุผลที่ควรรู้คือ
 

1.ไม่ได้คำนวณต้นทุนที่ชัดเจน
 

ถ้าทำการค้าขายโดยไม่รู้ว่าต้นทุนเราเท่าไหร่ โอกาสเจ๊งสูง ซึ่งการคิดต้นทุนที่แท้จริงไม่ใช่แค่การราคาสินค้าต่อจำนวนสินค้าแต่ต้องรวมเรื่องต้นทุนแฝงต่างๆ เข้าไปด้วย ซึ่งมีสูตรคำนวณคือ ต้นทุนการผลิต = (ต้นทุนวัตถุดิบ+ค่าแรงงาน+ค่าใช้จ่ายในการผลิต)/จำนวนสินค้าที่ผลิตในครั้งนั้น 

 

2.ไม่จัดทำระบบบัญชีแยกส่วนตัวกับธุรกิจ
 

ข้อดีของการแยกบัญชีคือ ทำให้ไม่สับสนระหว่างค่าใช้จ่ายส่วนตัวกับค่าใช้จ่ายของร้านค้า ช่วยให้เห็นกำไรและค่าใช้จ่ายในส่วนของร้านได้ชัดเจน ในทางเดียวกันก็ยังช่วยให้วางแผนการเงินส่วนตัวได้ง่ายด้วย

 

การคำนวณงบกำไรขาดทุนสามารถทำได้ด้วยการนำยอดขาย หักลบด้วยต้นทุนอาหาร เพื่อหากำไรขั้นต้นก่อน จากนั้นจึงหักลบด้วยค่าใช้จ่ายอื่นๆ ได้แก่ ค่าแรง ค่าเช่าพื้นที่ ค่าดำเนินงาน ค่าเสื่อม และค่าการตลาด หากพบว่า กำไรน้อยไป หรือขาดทุนอยู่ ต้องหาวิธีเพิ่มยอดขาย หรือประหยัดค่าใช้จ่ายให้มากขึ้น
 

 

มีหลายเหตุของการที่ทำให้ “ยอดขายนิ่ง” เช่น การแข่งขันที่สูง , พฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป ,ต้นทุนที่สูง , ไม่ทำการตลาดมากพอ ยกตัวอย่างเช่นร้านกาแฟท้องถิ่นมียอดขายเฉลี่ยวันละ 15,000 บาท หลังคู่แข่งชื่อดังอย่าง Starbucks หรือ Café Amazon เข้ามาเปิดสาขาใกล้เคียง ทำให้ยอดขายลดเหลือวันละ 9,000 บาท การที่รายได้หายไปกว่า 40% หากไม่มีการปรับกลยุทธ์ ก็เสี่ยงปิดกิจการได้เช่นกัน

 

อย่างไรก็ดียอดขายที่หยุดนิ่งไม่ใช่จุดจบในทันที แต่เป็น “สัญญาณเรียกให้เปลี่ยนเกม”ธุรกิจที่รอดได้ มักจะ รีบปรับตัวทันเวลา ด้วยวิธีเหล่านี้

ยุคนี้ที่ค่าครองชีพเพิ่มสูงต้นทุนทุกอย่างก็สูง การที่ธุรกิจมียอดขายชะลอตัวจึงไม่ใช่เรื่องเล็ก ควรตรวจเช็คธุรกิจตัวเองให้ดีและรีบปรับกลยุทธ์ให้เหมาะสมเพื่อป้องกันความเสี่ยงธุรกิจขาดทุนที่หนักสุดอาจถึงขั้นปิดกิจการได้

 

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)