เมื่อพูดถึงธุรกิจค้าปลีกในไทย ภาพแรกที่หลายคนนึกถึงมักจะเป็นห้างสรรพสินค้าชื่อดังหรือร้านสะดวกซื้อที่เปิด 24 ชั่วโมง ไม่ว่าจะเป็น 7-Eleven, Lotus’s, CJ หรือ Big C แบรนด์เหล่านี้มีสาขาครอบคลุมทั่วกรุงเทพฯ และปริมณฑล เดินไปทางไหนก็เจอ

 

แต่ถ้าเราลองถอยออกจากเมืองหลวง แล้วมองลึกเข้าไปในชุมชนต่างจังหวัด ภาพที่ปรากฏจะต่างออกไปโดยสิ้นเชิง

 

ในพื้นที่เหล่านั้น ร้านค้าปลีก-ค้าส่ง ที่ผู้คนใช้บริการทุกวัน อาจไม่ใช่แบรนด์ระดับชาติที่เราคุ้นเคย แต่กลับเป็นชื่อแบรนด์ค้าปลีกที่คนในเมืองกรุงแทบไม่เคยได้ยินมาก่อน เช่น

หรือแม้แต่ อัศวรรณ ช้อปปิ้ง คอมเพล็กซ์ ห้างชื่อดังในหนองคาย แม้จะไม่ปรากฏอยู่บนโฆษณาทีวีหรือแอปพลิเคชันระดับประเทศ แต่ห้างค้าปลีกท้องถิ่นเหล่านี้กลับสามารถสร้างรายได้ระดับพันล้านบาทต่อปี และกลายเป็นเสาหลักของระบบค้าปลีกในพื้นที่จังหวัดของตัวเอง

 

 

ในวันที่ห้างสรรพสินค้ารายใหญ่ รวมถึงร้านสะดวกซื้อ 7-11 เร่งขยายสาขาไปทั่วประเทศ อะไรทำให้ผู้ประกอบการท้องถิ่นเหล่านี้ยังคง "อยู่รอด" และ "เติบโต" ได้ท่ามกลางการแข่งขันที่ดุเดือด?

 

คำตอบนั้นไม่ใช่เพียงเรื่องของราคาหรือทำเลที่ตั้ง แต่เกี่ยวพันกับความเข้าใจในลูกค้าระดับรากหญ้า ความยืดหยุ่นในการบริหาร และความใกล้ชิดกับชุมชนที่เจ้าตลาดระดับชาติอาจยังเข้าไม่ถึง

 

อยากรู้หรือไม่ว่า ปัจจุบันมีแบรนด์ค้าปลีก-ค้าส่งท้องถิ่นอะไรบ้าง ที่มีชื่อเสียงและได้รับความนิยมในต่างจังหวัด ไม่แพ้แบรนด์ดังในเมืองกรุง  มาดูกัน 

 

 

รายงานข้อมูลจากศูนย์วิจัยกสิกรไทย สัดส่วน GPP (มูลค่าเศรษฐกิจท้องถิ่น) ของค้าปลีก-ค้าส่งในต่างจังหวัดมีแนวโน้มเพิ่มเป็น 42% ในปี 2568 นับว่าเป็นดัชนีชี้ให้เห็นว่าธุรกิจค้าปลีกในต่างจังหวัดกำลังมีบทบาทเพิ่มในระบบเศรษฐกิจไทย โดยภาพรวมตลาดค้าปลีก-ค้าส่งไทย มีมูลค่ากว่า 4.3 ล้านล้านบาท จากข้อมูลของสมาคมผู้ค้าปลีกไทย ได้แบ่งโครงสร้างของอุตสาหกรรมค้าปลีก-ค้าส่งไทยออกเป็น 3 กลุ่มหลัก หรือที่เรียกว่า 3 แถว ตามลักษณะของผู้เล่นในตลาด ดังต่อนี้

 

 

เป็นเชนค้าปลีกรายใหญ่ที่มีศูนย์กลางการบริหารอยู่ในกรุงเทพฯ ครองส่วนแบ่งตลาดประมาณ 32% หรือประมาณ 1.376 ล้านล้านบาท ของมูลค่าตลาดค้าปลีก-ค้าส่งทั้งหมด

 

 

คือเชนค้าปลีก-ค้าส่งระดับจังหวัด ที่กำลังเติบโตในต่างจังหวัด ส่วนใหญ่เป็นผู้นำในแต่ละพื้นที่ มีสัดส่วนตลาดประมาณ 20% หรือประมาณ 0.86 ล้านล้านบาท ค้าปลีก-ค้าส่งกลุ่มนี้ยังถูกเรียกว่า Local Modern Trade (LMT) และถูกมองว่าเป็นกลุ่มที่จะมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนการเติบโตของตลาดภายในประเทศในอนาคต เนื่องจากเชนค้าปลีกรายใหญ่เริ่มขยายตัวไปต่างประเทศมากขึ้น

 

 

ประกอบด้วยผู้ประกอบการรายย่อยประมาณ 450,000 ร้านค้า คิดเป็นสัดส่วนตลาดรวมกันประมาณ 48% หรือประมาณ 2.064 ล้านล้านบาท ยังเป็นกลุ่มที่มีจำนวนมากที่สุดในอุตสาหกรรมนี้

 

 

1.ริมปิง ซูเปอร์มาร์เก็ต
 

ภาพจาก www.rimping.com

ภาพจาก www.facebook.com/jamphapage

ภาพจาก www.facebook.com/tanapiriyachiangrai

ปัจจุบันมีจำนวน 53 สาขา เป็นห้างค้าปลีกที่ได้รับความนิยมอย่างมากใน 3 จังหวัดภาคเหนือ 

 

ภาพจาก www.facebook.com/sahasangchai

ภาพจาก www.facebook.com/slwholesalecoltd

ภาพจาก www.facebook.com/chaisaeng.singburi

ภาพจาก www.facebook.com/saveland2000

ภาพจาก www.facebook.com/AsawannPhonphisai

ปัจจุบันมีจำนวน 2 สาขา เป็นลักษณะห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ที่ได้รับความนิยมในหนองคาย   

 

ภาพจาก www.facebook.com/maisuper.official

ปัจจุบันใหม่ ซุปเปอร์มาร์เก็ตมีสาขาทั้งในนครพนม และสกลนคร 

 

ภาพจาก https://citly.me/FLVWc

ปัจจุบันมีจำนวนร้านค้า ซูเปอร์มาร์เก็ต “เล้งเส็ง” จำนวน 1 แห่ง, ร้านโชห่วย “ แอลเอส ทเวนทีวัน” (LS21) จำนวน 3 สาขk c]tสามารถครอบคลุมให้บริการแก่ลูกค้าใน 14 จังหวัด

 

ภาพจาก www.facebook.com/KhonkaenSentosa

ปัจจุบันมีทั้งหมด 4 สาขาในขอนแก่น ได้แก่ สาขากลางเมือง, สาขามะลิวัลย์, สาขาศรีจันทร์ และสาขาล่าสุดคือสาขาศิลา โดยมีทายาทรุ่นที่ 3 เข้ามาสานต่อ ปรับตัวทันยุค ด้วยบริการ “Drive-Thru” ที่ลูกค้าแค่จอดรถ ก็ได้ของครบโดยไม่ต้องลงจากรถ 

 

 

ภาพจาก https://citly.me/OsTyR

ปัจจุบันมีจำนวน 2 สาขาเท่านั้น แต่สามารถทำรายได้สูงถึง 2,000 ล้านบาท คนจังหวัดอุดรธานี จะต้องคุ้นเคยกับชื่อห้าง ตั้งงี่สุน เพราะนี่คือห้างค้าปลีก ค้าส่ง ที่อยู่คู่กับจังหวัดนี้มายาวนาน

 

ภาพจาก https://citly.me/9qM8t

ปัจจุบันมีจำนวน 1 สาขาในตัวเมืองสารคาม 

 

ภาพจาก www.facebook.com/TaweekitSupercenterBuriram

ปัจจุบันมีประมาณ 222 สาขาใน 3 จังหวัดอีสาน 
 

ภาพจาก www.facebook.com/wishcowholesale

วิชโก้ โฮลเซลมีสาขาทั่วประเทศรวม มากกว่า 100 สาขา โดยมีสาขาหลักในจังหวัดนครราชสีมาและมีสาขา "WishCo Express" ซึ่งเป็นสาขารูปแบบใหม่ที่กำลังขยายจำนวนสาขาอย่างต่อเนื่อง 

นอกจากโคราชแล้ว ยังมีสาขาในชัยภูมิ 1 แห่ง บุรีรัมย์ 4 แห่ง

 

ภาพจาก https://citly.me/CjRmH

ภาพจาก www.facebook.com/EkapabSuper

ปัจจุบันมีจำนวน 41 สาขา มีเครือข่ายร้านร้านมากกว่า 700 ร้านค้าใน 3 จังหวัด 

 

ภาพจาก www.facebook.com/puangthongeasybuycheapsale

ภาพจาก www.facebook.com/TWC2maharaj

ปัจจุบันมีจำนวนราวๆ 4-5 สาขาใน 2 จังหวัดภาคตะวันออก

 

ภาพจาก www.facebook.com/sangthongrayong

ภาพจาก www.facebook.com/TMKSUPERMARKET

ปัจจุบันมีสาขาทั้งสิ้น 11 แห่ง ในกาญจนบุรี 8 แห่ง ราชบุรี 2 แห่ง และนครปฐม 1 แห่ง

 

ภาพจาก https://citly.me/RxAdJ

23. Mother  
 

ภาพจาก www.facebook.com/mothersupermarketkrabi

ปัจจุบัน Mother Supermarket และ Mother Marché มีจำนวน 22 สาขา ทั้งในกระบี่ สุราษฎร์ธานี พังงา 

 

ภาพจาก www.facebook.com/Sahathai.Surat

ปัจจุบันมีจำนวน 3 สาชา ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นศูนย์การค้าสหไทย การ์เด้น พลาซ่า  1 แห่งและซูเปอร์มาร์เก็ตสแตนด์อโลน 2 สาขา ภายใต้ชื่อ สหไทย ซูเปอร์มาร์เก็ต

 

ภาพจาก www.facebook.com/kandksuper

ปัจจุบันมีจำนวน 37 สาขา ใน จังหวัดภาคใต้ 

 

ภาพจาก https://citly.me/zj4Iq

 

 

ธุรกิจค้าปลีก-ค้าส่งท้องถิ่น มีความเข้าใจในพื้นที่อย่างลึกซึ้ง จากประสบการณ์ที่ทำธุรกิจมายาวนานในชุมชน รู้ว่าทำเลไหนมีกำลังซื้อสูง ลูกค้าคุ้นชินกับร้านไหน ทำให้การเปิดสาขาแต่ละจุด “ตรงจุด” และสร้างยอดขายได้จริง

 

 

ธุรกิจค้าปลีก-ค้าส่งท้องถิ่น รู้ว่าลูกค้าในพื้นที่ต้องการสินค้าราคาประหยัด หรือสินค้าระดับพรีเมียม เช่น กรณีของริมปิงที่เน้นจับกลุ่มมีกำลังซื้อสูง ปรับสินค้าตามความต้องการของลูกค้าในแต่ละพื้นที่ ไม่แข่งราคาอย่างเดียว แต่แข่งด้วย “ความเข้าใจ”

 

 

ธุรกิจค้าปลีก-ค้าส่งท้องถิ่น มีการจัดโปรอยู่บ่อยครั้ง ทั้งลด แลก แจก แถม ของใช้ในชีวิตประจำวันที่คนซื้อซ้ำ มีระบบสมาชิกสะสมแต้ม แลกของหรือส่วนลด เหมือน Loyalty Program ของห้างใหญ่ แต่สามารถผูกใจลูกค้าในท้องถิ่นได้แนบแน่นกว่า

 

 

ร้านค้าท้องถิ่นมักมีบรรยากาศเรียบง่าย สบายๆ ไม่ต้องหรูหรา พนักงานพูดภาษาถิ่น ใช้สื่อสารแบบกันเอง ทำให้ลูกค้ารู้สึกเหมือนไปซื้อของ “ร้านคนรู้จัก” มากกว่าแค่ห้างทั่วไป ได้ใจลูกค้าด้วยความเป็น “คนบ้านเดียวกัน”

 

ธุรกิจค้าปลีกท้องถิ่นอาจไม่มีทุนหนา หรือสาขาครอบคลุมเหมือนเจ้าใหญ่ แต่ความได้เปรียบจากการรู้พื้นที่ เข้าใจลูกค้า ใกล้ชิดชุมชน และปรับตัวได้เร็ว คือหัวใจที่ทำให้พวกเขา "อยู่ได้" และ "เติบโตต่อ" แม้ต้องแข่งกับยักษ์ใหญ่ระดับประเทศ

 

อ้างอิง

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)