ปัญหาขยะพลาสติกไม่ใช่เรื่องที่เพิ่งจะตื่นตัว ผลการสำรวจรายงานว่า ประชากรบนโลกสร้างขยะพลาสติกมากถึง 8,300,000,000 ตัน ทั่วโลกจึงพยายามเอาจริงเอาจังกับเรื่องนี้นำมาสู่เทรนด์ “รักษ์โลก” ผลกระทบจากเทรนด์นี้สู่ภาคธุรกิจคือการต้องปรับเปลี่ยนกลยุทธ์การตลาดเอาใจคนรักษ์โลก รวมถึงหลายประเทศเริ่มมีกฏหมายลดการใช้ถุงพลาสติก ทำให้ภาคธุรกิจเองก็ต้องปรับตัวตาม ซึ่งอาจต้องยอมรับว่าบางทีการเปลี่ยนจากพลาสติกไปเป็นวัสดุแบบ BioPlastic อาจทำให้ธุรกิจมีต้นทุนการผลิตที่มากขึ้น

 

แต่ www.ThaiFranchiseCenter.com กลับมองว่าต้นทุนที่เพิ่มขึ้นอาจเป็นแค่ในช่วงแรกที่มีการปรับตัวหลังจากแพร่หลายอย่างจริงจัง ต้นทุนที่แท้จริงอาจถูกกว่าการใช้พลาสติก ซึ่งปัจจุบันแบรนด์ใหญ่หลายแห่งทั่วโลกก็เริ่มปรับตัวเข้าสู่โหมดลดการใช้พลาสติกเพิ่มมากขึ้น

 

ดูที่ตลาดสหรัฐอเมริการายงานจาก Transparency Market Research ระบุว่าความต้องการหลอดกระดาษเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องจนมีมูลค่ากว่า 1.6 พันล้านเหรียญสหรัฐ ในปี 2019 และจะเติบโตที่ 13.8% ต่อปี ไปเรื่อยๆในช่วงระหว่างปี 2019-2027 ซึ่งแม้ว่าตลาดหลอดพลาสติกจะยังไม่ได้รับผลกระทบจนยอดซื้อลดลงฮวบฮาบ แต่มาตรการภาครัฐที่แบนการใช้หลอดพลาสติกนั้นจะทำให้เกิดความต้องการหลอดที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จะเป็นผลดีต่ออุตสาหกรรมหลอดกระดาษมากขึ้น

 

ยืนยันอีกครั้งด้วยรายงานจาก Market Analyst ที่บอกว่าตลาดของอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพจะเติบโตจนมีมูลค่ากว่า 3,900 ล้านเหรียญสหรัฐ ภายในปี 2023 จากที่ในปี 2018 มีมูลค่าอยู่ที่ 2,960 ล้านเหรียญสหรัฐ นำมาสู่แนวคิดมากมายเกี่ยวกับการหาวัสดุทดแทนหากธุรกิจไม่คิดพึ่งพาพลาสติกอีกต่อไป และนี่คือ 5 แนวคิดแบบบิ๊กไอเดียที่น่าสนใจและคาดว่าจะเกิดขึ้นอย่างจริงจังในอนาคต

 

ภาพจาก bit.ly/2lAD2Uv

 

ส่วนใหญ่ในงานวิ่งมาราธอนจะมีการแจกน้ำดื่มให้กับผู้เข้าแข่งขันได้ดื่มแก้กระหาย แต่ละปีก็มีการจัดงานในลักษณะนี้จำนวนมากซึ่งคาดว่าผู้จัดต้องการลดปัญหา “ขวดพลาสติก” นำมาสู่นวัตกรรม Ooho เป็นบรรจุภัณฑ์ที่สามารถกินได้ทั้งชิ้น ผลิตโดยบริษัท Skipping Rock ใช้หลักการเดียวกับไข่แดงที่มีเยื่อบางๆ ห่อหุ้มของเหลวเอาไว้ โดยเยื่อดังกล่าวทำขึ้นจากสาหร่ายและแคลเซียมคลอไรด์ เมื่อกัดลงไปก็จะแตกในปาก น้ำที่บรรจุอยู่ภายในก็จะสะอาด ปลอดภัย ที่สำคัญเจ้าหยดน้ำนี้มีราคาถูกกว่าขวดพลาสติกด้วย

 

ภาพจาก bit.ly/2kqFoFp

 

เป็นนวัตกรรมถุงกินได้จากบริษัท Avani Eco จากอินเดีย โดยผลิตจากมันสำปะหลังที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ รีไซเคิล และย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ที่สำคัญคือละลายได้ในน้ำ จุดประสงค์หลักคือต้องการแก้ปัญหาขยะในลำคลองในอินเดียที่ท่วมล้นจนต้องระดมพลเข้าไปขุดลอกกันบ่อยครั้ง ในขณะเดียวกันถุงของ Evani Eco ยังเป็นมิตรกับสัตว์อย่างนกและปลาที่มักกินพลาสติกเพราะเข้าใจผิดว่าเป็นอาหาร 

 

ภาพจาก bit.ly/2V6mG2m

 

ในเม็กซิโกนำเอาพืชใกล้ตัวอย่างอะโวคาโดมาผลิตพลาสติก  หลังจากที่แบรนด์ BioFase พบว่าข้าวโพดสามารถนำไปผลิตพลาสติกได้เมล็ดอะโวคาโดก็น่าจะทำได้เหมือนกัน โดยเริ่มจากเครื่องใช้ง่ายๆ อย่าง ช้อน ส้อม มีด และหลอด ช่วยกำจัดเมล็ดอะโวคาโดได้ถึงวันละ 15,000 ตัน นอกจากจะช่วยลดขยะในเม็กซิโกสินค้านี้ยังมีการส่งไปยังสหรัฐฯ อีกด้วย ซึ่งหากไม่ได้ใช้สามารถเก็บไว้ได้ 1 ปี หลังจากนั้นมันจะทำลายตัวเอง ย่อยสลายตามธรรมชาติได้แบบ 100 เปอร์เซ็นต์ แต่หากใช้แล้วทิ้งลงดินจะย่อยสลายภายใน 8 เดือนเท่านั้น

 

ภาพจาก bit.ly/2TTob8f

 

บริษัท Shellworks ในอังกฤษคิดใช้เปลือกของกุ้งล็อบสเตอร์มาทำเป็นพลาสติกชีวภาพ เพราะบนเปลือกนั้นมีไบโอพอลิเมอร์ที่เรียกว่า ‘ไคติน’ อยู่แล้ว โดยจะนำเอาเปลือกล็อบสเตอร์มาปั่นให้เป็นผงที่เรียกว่า ไคโตซาน แล้วนำมาผสมกับน้ำส้มสายชูกลายเป็นสารละลายพลาสติกชีวภาพ ซึ่งนำมาผลิตเป็นถุงพลาสติกได้ในที่สุดแถมด้วยคุณสมบัติพิเศษที่สามารถต้านทานเชื้อราและแบคทีเรียได้ จึงเป็นทางเลือกสุดเจ๋งสำหรับการนำไปบรรจุอาหารทีเดียว เมื่อใช้เสร็จแล้วก็โยนลงดินให้ย่อยสลายกลายเป็นปุ๋ยได้เลย

 

ภาพจาก bit.ly/2TnxEDC

 

Elena Amato ดีไซเนอร์ชาวกัวเตมาลาได้ทดลองเอา SCOBY ซึ่งเป็นแบคทีเรียดีและยีสต์ที่หลงเหลือจากการทำ Kombucha มาใช้ในการทำแพ็กเกจจิ้ง กระบวนการทำก็คือนำน้ำ, SCOBY และใช้สีจากธรรมชาติ เช่น สาหร่าย ผงถ่าน ผสมทุกอย่างเข้าด้วยกันจากนั้นเทใส่แม่พิมพ์จนได้ที่ ก็จะได้แผ่น SCOBY ที่มีลักษณะคล้ายกระดาษและพลาสติก สามารถนำไปใช้ในการห่อหุ้มโปรดักต์จำพวกเครื่องสำอางและสกินแคร์ต่างๆ ที่สำคัญย่อยสลายง่าย ดีต่อโลกด้วย

 

นวัตกรรมทั้งหลายเหล่านี้อาจจะยังไม่ได้มีการใช้อย่างแพร่หลาย บางอย่างเป็นแค่การทดลองใช้ในพื้นที่แคบๆ แต่เชื่อว่าในอนาคตเราจะได้เห็นนวัตกรรมที่ลดการใช้พลาสติก ไม่แน่ว่า โลกยุคใหม่บรรจุภัณฑ์ที่เห็นอาจไม่ใช่โฟม ไม่ใช่ถ้วยพลาสติก ไม่ใช่หลอดจากพลาสติก ถึงตอนนั้นคิดว่าภาคธุรกิจเองก็คงเตรียมการณ์รีบมือกับเรื่องเหล่านี้ไว้แล้ว

 

ผู้อ่านสามารถติดตามข่าวสาร ทุกความเคลื่อนไหวธุรกิจแฟรนไชส์และ SMEs รวดเร็ว รอบด้าน

 

 

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)