เชื่อหรือไม่ว่าทุกวันนี้หลายๆ คนรวยเพราะโชค หลายคนรวยเพราะขยันทำมาหากิน แต่บางคนทำงานทุกวันยังไม่รวยสักที แถมรายได้ไม่พอเลี้ยงตัวเองและครอบครัว ทำให้คนเหล่านี้มีความคิดอยากจะลาออกจากงานมาทำธุรกิจของตัวเอง แต่ด้วยความที่ไม่มีความรู้และประสบการณ์ในการทำธุรกิจมาก่อน กลัวว่าเมื่อลงทุนทำไปแล้วจะสูญเงินเปล่า 
 

แต่หลายคนอาจไม่รู้ว่า ปัจจุบันเราสามารถประสบความสำเร็จจากการทำธุรกิจของตัวเองได้ แม้ว่าจะไม่มีความรู้และประสบการณ์ในการทำธุรกิจมาก่อน แต่เราสามารถเลือกวิธีต่อยอดธุรกิจจากผู้ชนะในตลาดนั้นๆ ด้วยการลงทุนต่อยอดจากความสำเร็จของธุรกิจ โดยเปลี่ยนคู่แข่งให้กลายเป็นคู่ค้า นั่นคือ การเข้าสู่ "ระบบแฟรนไชส์"
  

โดยเราสามารถเลือกธุรกิจที่น่าสนใจแล้วติดต่อขอร่วมทำธุรกิจในฐานะเป็นคู่ค้า (แฟรนไชส์ซี) ไม่ว่าจะเป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้าที่มีตลาดรองรับอยู่แล้ว หรือนำธุรกิจมาขยายสาขาแล้วบริการเองในพื้นที่ของตัวเอง เพื่อสร้างรายได้ยั่งยืน
 

แฟรนไชส์...เครื่องจักรผลิตเงินในอนาคต  
 

อย่างไรก็ตาม จากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ได้ส่งผลกระทบต่อธุรกิจและทำให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจของไทยเกิดการชะลอตัวและหยุดชะงัก ลูกจ้าง พนักงานองค์กรภาคธุรกิจต่างๆ ได้รับผลกระทบจากการเลิกจ้างงาน ว่างงาน โดนลดเงินเดือน จึงทำให้คนที่ได้รับผลกระทบดังกล่าวมองหาช่องทางในการสร้างอาชีพเพื่อหารายได้เพิ่ม 
 

โดยมูลค่าตลาดแฟรนไชส์ในประเทศไทยช่วงก่อนโควิด-19 จะระบาดตั้งแต่ช่วงต้นปี 2563 อยู่ที่ประมาณ 2.8-3 แสนล้านบาทต่อปี ซึ่งในตอนนั้นคาดว่ามูลค่าตลาดแฟรนไชส์ในประเทศไทยจะมีการเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะเป็นธุรกิจที่มีการเติบโตได้ดีในสถานการณ์ที่เศรษฐกิจไม่ค่อยดี เพราะเป็นช่องทางการสร้างรายได้เพิ่มของคนตกงาน ว่างงาน
 

ระบบแฟรนไชส์ถือเป็นธุรกิจหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศให้ก้าวไปข้างหน้าอย่างมั่นคงและยั่งยืน รวมถึงใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ ทั้งในยามที่ประเทศประสบปัญหาวิกฤตจากกรณีต่างๆ หรือในยามที่ประเทศมีความรุ่งเรือง โดยธุรกิจแฟรนไชส์พร้อมให้การสนับสนุนกิจกรรมทางเศรษฐกิจของประเทศทุกรูปแบบ และพร้อมเป็นส่วนหนึ่งของภาคธุรกิจที่ทำให้คนไทยมีความอยู่ดี กินดี และมีความมั่นคงทางเงินระยะยาว
 

แฟรนไชส์...เครื่องจักรพัฒนาสหรัฐอเมริกา 
 

คุณรู้หรือไม่ว่าแฟรนไชส์ช่วยให้อเมริกาเป็นประเทศที่เป็นอยู่ทุกวันนี้ ตั้งแต่ยุคอาณานิคมจนมาถึงการปฏิวัติอุตสาหกรรม แฟรนไชส์ถือเป็นแนวหน้าในการพัฒนาประเทศ รูปแบบตลาดแฟรนไชส์ทั้งหมดหลังการปฏิวัติอุตสาหกรรม เป็นในลักษณะการบริการด้านอาหาร โดยได้ขยายตัวเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุดและมีอิทธิพลมากที่สุด
 

สงครามโลกครั้งที่ 2 และการเฟื่องฟูแฟรนไชส์ครั้งใหญ่ (ค.ศ. 1940 – 1950)
 

มาถึงช่วงการบริโภคเพิ่มสูงขึ้น เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรือง ประเทศสหรัฐอเมริกาเกิดปรากฏการณ์การเฟื่องฟูของแฟรนไชส์หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 พบว่าธุรกิจแฟรนไชส์ใหม่เกิดขึ้นมากมาย ได้แก่ เครื่องสำอางและบริการหลังการขายรถยนต์ (Midas Muffler), ร้านสะดวกซื้อ (7-Eleven Inc.), การบัญชีมืออาชีพ (H&R Block), การผลิตแว่นสายตาและแว่นตาเชิงพาณิชย์ (Pearle Vision)

ร้านอาหารจุดชนวนแฟรนไชส์อเมริกา
 

เปิดโลกของแฟรนไชส์ ค.ศ. 2017
 

อุตสาหกรรมบริการอาหารยังคงเป็นหนึ่งในธุรกิจที่ประสบความสำเร็จและทำกำไรได้มากที่สุดในระบบแฟรนไชส์ มีบริษัทนวัตกรรมใหม่ๆ เกิดขึ้นมากกว่าเดิม และตลาดแฟรนไชส์ยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง แม้แต่แบรนด์เนมชั้นนำก็ยังมีโอกาสขายแฟรนไชส์ในราคาที่เอื้อมถึง โดยแฟรนไชส์มีเกือบทุกอุตสาหกรรม รวมถึงอุตสากรรมการดูแลสุขภาพ

แฟรนไชส์ทั่วโลก...สัญญาณฟื้นตัว
 

แม้ว่าธุรกิจแฟรนไชส์ในสหรัฐอเมริกาจะได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากโควิด-19 ตั้งช่วงกลางเดือนมีนาคม 2563 เป็นต้นมา แต่ก็ยังมีสัญญาณบ่งบอกว่าธุรกิจแฟรนไชส์ในสหรัฐอเมริกา เริ่มที่จะฟื้นตัวหลับมาเหมือนเดิม แฟรนไชส์ซอร์หลายๆ แบรนด์เริ่มที่จะมองหาผู้ซื้อแฟรนไชส์ (แฟรนไชส์ซี) รายใหม่ๆ หลังจากแฟรนไชส์ซีเดิมได้รับผลกระทบ 
 

โดยรูปแบบของแฟรนไชส์ที่ขายออกไป จะมุ่งเน้นผู้ซื้อแฟรนไชส์รายเล็กๆ ขนาดของธุรกิจแฟรนไชส์จะไม่ใหญ่เหมือนเดิม แฟรนไชส์จะไซส์เล็กลง โดยกลุ่มลูกค้าเป้าหมายจะเป็นกลุ่มคนที่ตกงาน หรือกลุ่มคนที่ไม่มีความเชื่อมั่นในงานประจำของตัวเอง อยากออกมาทำธุรกิจของตัวเอง อาจจะไม่ใหญ่โต และไม่ต้องเสียเวลาสร้างธุรกิจขึ้นมาใหม่ จึงต้องการที่จะลงทุนแฟรนไชส์ เพราะเป็นทางลัดในการดำเนินธุรกิจ ที่เจ้าของแบรนด์แฟรนไชส์เตรียมระบบการทำงานไว้ให้เสร็จสรรพ
 

หลังโควิด-19 เริ่มคลี่คลาย “แมคโดนัลด์” ในอเมริกาประกาศจ้างพนักงานเพิ่มกว่า 260,000 คน ในช่วงฤดูร้อน เนื่องจากร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดในอเมริกา เริ่มเปิดให้บริการลูกค้านั่งรับประทานอาหารในร้านได้อีกครั้ง หลังจากปิดให้บริการ และให้ลูกค้าซื้อกลับไปทานบ้านและใช้บริการเดลิเวอรี่แทน ในช่วงการระบาดอย่างหนักของโควิด-19 ในสหรัฐอเมริกา 
 

การประกาศจ้างงานเพิ่มดังกล่าวของแมคโดนัลด์ เป็นไปตามแผนการจ้างงานที่คล้ายคลึงกันกับแฟรนไชส์ Subway, Taco Bell ของ Yum Brands, Panda Express และ Dunkin ที่สถานการณ์ธุรกิจร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดในอเมริกาเริ่มฟื้นตัว 
 

 

Subway แฟรนไชส์ซีซึ่งเป็นบริษัทเอกชนผู้รับสิทธิรายใหญ่ในอเมริกาเหนือ ประกาศจ้างพนักงานราวๆ 50,000 คน หลังจากธุรกิจร้านอาหารเริ่มฟื้นตัวจากการระบาดของโควิด-19 ซึ่งการประกาศจ้างงานเพิ่มขึ้นของ Subway เกิดขึ้นในสถานการณ์ที่อัตราการว่างงานของสหรัฐอเมริกาพุ่งขึ้น 13.3% และร้านแฟรนไชส์ Subway จะจัดกิจกรรมส่งเสริมการขาย ชูเมนูฟุตลองขายในราคา 5 เหรียญสหรัฐ เพื่อดึงดูดลูกค้าให้กลับมาใช้บริการอีกครั้งหนึ่ง
 

การจ้างพนักงานเพิ่มขึ้นในร้านอาหารเชนฟาสต์ฟู้ดในอเมริกาหลายแสนคน ถือเป็นการส่งสัญญาณที่ดีในธุรกิจแฟรนไชส์ทั่วโลก เพราะอเมริกาถือเป็นต้นกำเนิดแฟรนไชส์โลก ก่อนที่ขยายไปสู่ประเทศอื่นๆ เช่นเดียวกับประเทศไทยในปัจจุบัน 
 

สำหรับในประเทศไทยและอาเซียน ธุรกิจแฟรนไชส์และร้านอาหารต่างๆ ยังสามารถประคับประคองเอาตัวรอด และฝ่าวิกฤตโควิด-19 มาได้ ธุรกิจแฟรนไชส์หลายๆ แบรนด์มีการปรับการขายหลากหลายช่องทาง ไม่ยึดโมเดลเดิม โดยธุรกิจแฟรนไชส์ในประเทศไทยหลังจากนี้จะมีการเติบโต และได้รับความนิยม ทั้งแฟรนไชส์ซอร์และแฟรนไชส์ซี โดยเฉพาะแฟรนไชส์ขนาดเล็ก ใช้พื้นที่ไม่มากนัก โมเดลร้านแบบคีออส เคาน์เตอร์ ลงทุนต่ำ จะมีโอกาสเติบโตสูงมาก 
 

 

ตัวอย่างวิธีก้าวสู่ความมั่งคั่งของ Greg Flynn แฟรนไชส์ซีในสหรัฐอเมริกา คือ การนำเงินที่ได้กำไรจากการเปิดร้านสาขาแรก ไปซื้อและขยายแฟรนไชส์สาขาที่ 2 หลังจากนั้นก็ทำเช่นเดิมนำกำไรจากร้านที่เปิดไปแล้วไปลงทุนซ้ำๆ เพื่อขยายสาขาแฟรนไชส์ต่อไปเรื่อยๆ 
 

ขณะเดียวกัน ถ้าคุณเป็นแฟรนไชส์ซีหลายสาขาที่ประสบความสำเร็จมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำให้เจ้าของแบรนด์แฟรนไชส์ต่างๆ ให้ความสนใจในตัวคุณ อยากให้คุณบริหารแบรนด์แฟรนไชส์ของพวกเขาในพื้นที่ของคุณ ซึ่งนั่นหมายความว่า คุณสามารถสร้างความร่ำรวยด้วยการซื้อแฟรนไชส์แบรนด์อื่นๆ เพื่อกระจายพอร์ตการลงทุน เช่น เดิมคุณบริหารแบรนด์ร้านแฟรนไชส์อาหารอยู่แล้ว หากต้องการกระจายพอร์ตการลงทุนก็สามารถไปซื้อแฟรนไชส์เครื่องดื่มเพิ่มกำไรได้
 

การเป็นเจ้าของร้านแฟรนไชส์หลายสาขามีความเสี่ยงน้อยกว่าการเป็นเจ้าของแฟรนไชส์สาขาเดียว เพราะสาขาร้านแฟรนไชส์จะไม่กระจุกตัว จะกระจายออกไป ซึ่งมีข้อดีคือไม่ได้รับผลกระทบจากการระบาดโควิด-19 หรือการชุมนุมประท้วงมากนัก หากคุณมีร้าน 10 สาขา มีเพียง 1 ร้านที่ตั้งอยู่ในทำเลใจกลางเมือง เมื่อประสบปัญหาร้านต้องปิดให้บริการชั่วคราว แต่ในเวลาเดียวกันก็สามารถสร้างรายได้จากร้าน 9 สาขาที่ตั้งอยู่ทำเลชานเมืองได้

 

นอกจากนี้ เจ้าของแฟรนไชส์แบบ Multi-unit franchise จะมีต้นทุนการดำเนินธุรกิจต่ำลง เนื่องจากแฟรนไชส์ซอร์ส่วนใหญ่จะลดค่าธรรมเนียมแฟรนไชส์ให้เมื่อขยายสาขาแฟรนไชส์เพิ่ม ที่สำคัญการเป็นเจ้าของแฟรนไชส์หลายสาขาจะช่วยป้องกันการขาดแคลนแรงงานระยะยาว เพราะสามารถย้ายพนักงานจากสาขาหนึ่งไปยังสาขาที่ขาดแคลนได้ อีกทั้งยังสามารถลดต้นทุนแรงงานได้ด้วย โดยไม่จำเป็นต้องมีผู้จัดการดูแลทุกร้าน อาจให้ผู้จัดการคนหนึ่งดูแลร้าน 3-4 สาขาได้
 

เจ้าของแฟรนไชส์แบบ Multi-unit franchise ยังสามารถลดต้นทุนในการซื้อสินค้าจากซัพพลายเออร์ทีละมากๆ ในฐานะลูกค้ารายใหญ่ และที่สำคัญมากกว่านี้หากจะมั่งคั่งและร่ำรวยจาก Multi-unit franchise ผู้ซื้อแฟรนไชส์ต้องเลือกแบรนด์แฟรนไชส์เกิดใหม่ สินค้าตอบโจทย์ ผู้บริโภคซื้อซ้ำ เพราะอย่าลืมว่า McDonald’s และแบรนด์ดังอื่นๆ เริ่มต้นมาจากร้านแห่งเดียวก่อนที่จะเติบโต ในฐานะเป็นผู้ซื้อแฟรนไชส์ก็ย่อมอยากก้าวไปสู่การเจริญเติบโตกับแบรนด์นั้นๆ ตั้งแต่เริ่มต้น
 

นั่นคือตัวอย่างและรูปแบบของ "ระบบแฟรนไชส์" เครื่องจักรผลิตเงิน ที่ตลาดไทยต้องการที่สุดในสหัสวรรษหน้า
 

 

 

อ้างอิงข้อมูล
 

 

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)