ภาพจาก https://pixabay.com/
 

ประเทศกัมพูชา ลาว พม่าและเวียดนาม หรือกลุ่ม CLMV ถือเป็นตลาดส่งออกที่ศักยภาพสูงและมีความสัมพันธ์ทางการค้ากับไทยมาอย่างยาวนาน ผู้บริโภคท้องถิ่นจึงมีความคุ้นเคยและนิยมใช้สินค้าไทยค่อนข้างมาก โดยเฉพาะสินค้าอุปโภคบริโภค ประกอบกับความร้อนแรงทางเศรษฐกิจของกลุ่ม CLMV ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ช่วยเพิ่มมูลค่าการส่งออกสินค้าจากไทยไปยังประเทศ CLMV และครอบคลุมสินค้าเพิ่มเติมจากสินค้าสำเร็จรูปสำหรับการบริโภค ไปเป็นสินค้าขั้นต้นและสินค้าขั้นกลาง แม้ว่าในปี 2552 วิกฤตเศรษฐกิจโลกจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของกลุ่ม CLMV จนกดดันให้มูลค่าการส่งออกของไทย หดตัวลง (ยกเว้นพม่า) แต่ยังมีสินค้าอีกหลายรายการที่ไทยมีการส่งออกในแต่ละตลาดเพิ่มขึ้น

ดังนี้ ตลาดกัมพูชา คือ น้ำตาลทราย ผลิตภัณฑ์ยาง ผ้าผืน เครื่องสำอาง สบู่และผลิตภัณฑ์รักษาผิว ลาว คือ รถยนต์ เคมีภัณฑ์ เครื่องสำอาง สบู่และผลิตภัณฑ์รักษาผิว พม่า เช่น เครื่องดื่ม ปูนซีเมนต์ เหล็กเหล็กกล้า เคมีภัณฑ์และผ้าผืน และตลาดเวียดนาม คือ รถยนต์ ข้าวโพด เคมีภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ยาง และเครื่องปรับอากาศ นอกจากนี้แนวโน้มเศรษฐกิจของกลุ่มประเทศ CLMV ที่อาจขยายตัวได้ดีในปีนี้ น่าจะช่วยให้การส่งออกจากไปไปยังตลาดเหล่านี้ขยายตัวได้ในอัตราสูง
 

 
 

การลด/ยกเลิกภาษีภายใต้ความตกลงการค้าเสรี (FTA ) ในกรอบอาเซียนหลายฉบับที่ไทยและกลุ่ม CLMV เป็นสมาชิกร่วมกัน ช่วยให้ผู้ประกอบการ SMEs ไทยสามารถเลือกใช้สิทธิประโยชน์ในการส่งออกสินค้าไปยังกลุ่มประเทศ CLMV ได้มากขึ้น โดยเฉพาะการเปิดเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA) ในปี 2553 ที่มีผลให้สินค้าไทยทุกรายการในบัญชีลดภาษี กว่าร้อยละ 95 ของพิกัดสินค้า ไม่ถูกเรียกเก็บภาษีจากอาเซียนเดิมคือไทย มาเลเซีย สิงคโปร์ ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซียและบรูไน ขณะที่สินค้าไทยยังคงเสียภาษีไม่เกินร้อยละ 5 จากกลุ่มประเทศ CLMV และมีภาษีร้อยละ 0 ในปี 2558

นอกจากนี้อาจมีสินค้าไทยบางรายการที่ไม่ได้แหล่งกำเนิดสินค้าจากอาเซียน แต่ได้แหล่งกำเนิดสินค้าจาก FTA ฉบับอื่นที่อาเซียนมีกับคู่เจรจา ซึ่งผู้ประกอบการ SMEs ไทยสามารถใช้สิทธิประโยชน์จาก FTA ในกรอบอาเซียนเพื่อส่งออกไปยังกลุ่ม CLMV ได้ โดย FTA ที่อาเซียนมีกับคู่เจรจาและมีผลบังคับใช้ไปแล้วจนถึงปี 2553 คือ FTA อาเซียน-จีน FTA อาเซียน-ญี่ปุ่น FTA อาเซียน-เกาหลีใต้ FTA อาเซียน-อินเดีย และ FTA อาเซียน-ออสเตรเลีย/นิวซีแลนด์

 

แนวโน้มการขยายตัวทางเศรษฐกิจของกลุ่มประเทศ CLMV ที่น่าจะปรับตัวดีขึ้นในปี 2553 และการลด/ยกเลิกภาษีสินค้าภายใต้กรอบ FTA ของอาเซียน น่าจะช่วยให้ไทยสามารถส่งออกสินค้าไปยังกลุ่ม CLMV ได้มากขึ้น

ทั้งนี้ผู้ประกอบการ SMEs ไทยควรเร่งปรับปรุงและยกระดับการผลิต การออกแบบผลิตภัณฑ์ รวมถึงการกำหนดกลยุทธ์การตลาดเพื่อให้สินค้าสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้โดยตรง

เพราะนอกจากจะช่วยรักษาส่วนแบ่งตลาดของสินค้าไทยที่กำลังเผชิญกับการแข่งขันอย่างรุนแรงจากสินค้าจีน เกาหลีใต้และอาเซียนอื่นๆ ที่ได้รับสิทธิประโยชน์จาก FTA ในกรอบอาเซียนเช่นเดียวกับไทยแล้ว ยังช่วยเพิ่มโอกาสการเข้าสู่ตลาดของผู้ประกอบการ SMEs รายใหม่ที่เพิ่งเริ่มส่งออกเป็นครั้งแรกอีกด้วย ทั้งนี้ตลาดส่งออกของไทยในกลุ่ม CLMV แต่ละประเทศมีลักษณะเด่นที่เอื้อโอกาสให้กับสินค้าส่งออกของไทยแตกต่างกัน ซึ่งจะมีผลต่อเนื่องไปจนถึงกลยุทธ์การทำตลาดของผู้ประกอบการ SMEs ไทย ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มีความเห็นดังนี้

 

กัมพูชา  ลักษณะเด่นคือ

สินค้าส่งออกไทยที่มีศักยภาพสูงเป็นสินค้าที่กัมพูชาไม่สามารถผลิตได้เองหรือผลิตได้น้อย รวมถึงสินค้าที่กัมพูชาจำเป็นต้องใช้ในการการพัฒนาประเทศ ส่วนเมืองที่ควรเข้าไปทำการค้าควรเป็นเมืองที่มีการเติบโตสูง เป็นที่อยู่อาศัยของผู้บริโภคกำลังซื้อสูงและคุ้นเคยกับสินค้าไทยอยู่แล้ว ดังนี้

1. แม้ว่าเศรษฐกิจลาวมีขนาดเล็กที่สุดในอาเซียน แต่มีอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจสูงสุดในอาเซียนหรือเฉลี่ยร้อยละ 7.7 ต่อปีในช่วงปี 2550-2552 โดยคาดว่าเศรษฐกิจลาวในปี 2552 จะขยายตัวราวร้อยละ 7.9 สูงเป็นอันดับ 2 ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกรองจากจีน
2. การเติบโตทางเศรษฐกิจและการขยายตัวของอุตสาหกรรมอย่างอุตสาหกรรมพลังงาน เหมืองแร่ และการท่องเที่ยว จะช่วยให้ลาวมีความต้องการนำเข้าสินค้าจากไทยเพิ่มขึ้น
3. สินค้าไทยได้รับความนิยมในตลาดลาวอย่างมากและมีส่วนแบ่งตลาดสูงสุดคือ ราวร้อยละ 49 ของการนำเข้าทั้งหมดของลาว
4. ลาวมีภาษา สังคมและวัฒนธรรมใกล้เคียงกับไทยมาก