ในโลกของธุรกิจมี 2 คำที่คุ้นเคยกันดีคือ Red Ocean และ Blue Ocean ความแตกต่างระหว่าง 2 ตลาดนี้คือ

 

Red Ocean - เน้นที่ “ราคา” เป็นหลัก ความภักดีของลูกค้าต่อแบรนด์ (Brand Royalty) ไม่ใช่ปัจจัยสำคัญ เพราะลูกค้ามีตัวเลือกเยอะ จึงต้องแข่งขันกันที่คุณภาพและราคาแทนการเน้นความแตกต่างจากแบรนด์อื่น

 

Blue Ocean - เน้นการแข่งขันในการสร้างความต้องการ (Demand) ใหม่ขึ้นมา ผ่านการสร้างสินค้าใหม่ หรือสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าที่มีอยู่แล้ว ซึ่งถือเป็นตลาดที่มีการแข่งขันไม่สูงมาก และมีคู่แข่งน้อย แต่การใช้กลยุทธ์นี้จะต้องอาศัยความรอบคอบในการสำรวจตลาด และเรียนรู้พฤติกรรมของลูกค้า เพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้ตรงกลุ่มด้วย

 

ผู้ประกอบการส่วนใหญ่ในโลกของธุรกิจจึงมักจะหาวิธีหลีกหนีจาก Red Ocean ที่คู่แข่งเยอะมาก และมุ่งสู่ตลาดที่เป็น Blue Ocean ที่คู่แข่งน้อยกว่า มีโอกาสประสบความสำเร็จในการสร้างยอดขายได้มากกว่า
 

 

ถ้าจะให้ดูตัวอย่างของธุรกิจที่ใช้กลยุทธ์ Blue Ocean มีอะไรบ้าง เช่น

ทั้งนี้การที่สินค้าจะก้าวสู่ Blue Ocean ก็ไม่ใช่เรื่องที่นึกจะทำได้ทันทีจำเป็นต้องมีการศึกษาและวางแผนมาเป็นอย่างดีโดยมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องได้แก่

และเพื่อให้แต่ละธุรกิจที่ต้องการก้าวสู่ Blue Ocean ได้ง่ายขึ้น นักการตลาดจึงได้มีการพูดถึง ERRC Framework ซึ่งก็คือ กรอบการทำงานที่เป็นเครื่องมือเชิงกลยุทธ์ (Strategic Framework) ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อช่วยให้แบรนด์และธุรกิจได้มีแนวคิดใหม่ๆ ประกอบด้วย
 

 

E = Eliminate คือการกำจัดบางสิ่ง ที่ธุรกิจเคยเสนอให้กับลูกค้า โดยไม่ได้มองว่าลูกค้าต้องการจริงหรือไม่ ซึ่งบางครั้งลูกค้าจำเป็นต้องเลือกใช้ เพียงเพราะไม่มีทางเลือกอื่นที่ดีกว่า เช่น บางสายการบินที่ตัดการเสิร์ฟอาหารเพื่อให้ต้นทุนในการเดินทางของผู้โดยสารถูกลง

 

R= Reduce คือการลดบางสิ่งให้น้อยลงกว่าคู่แข่งในอุตสาหกรรมเพราะมันอาจมากเกินไปต่อความต้องการของลูกค้าและเป็นการเพิ่มต้นทุนที่ไม่จำเป็นอีกด้วย

 

R =  Raise คือการเพิ่มบางสิ่งที่ช่วยเพิ่มคุณค่า ให้กับสินค้าและบริการของแบรนด์ให้มากกว่าคู่แข่งในอุตสาหกรรมเดียวกัน เช่น ร้านสะดวกซื้อที่เปิดให้บริการ 24 ชม. เพิ่มความสะดวกสบายให้ลูกค้าและเพิ่มคุณค่าให้กับแบรนด์ตัวเองได้

 

C = Create คือการสร้างบางสิ่งที่ลูกค้าต้องการ แต่ไม่เคยมีใครตอบสนองมาก่อน เช่นSpotify ได้เพิ่ม AI ที่ช่วยวิเคราะห์เพลงที่เราฟังเป็นประจำเพื่อแนะนำเพลงที่เราน่าจะชอบ

 

และนอกจากคำว่า Blue Ocean ที่คนส่วนใหญ่รู้จักแต่แท้ที่จริงในแต่ละธุรกิจก็จะมีเป้าหมายทางการตลาดที่แตกต่างและอาจไม่ใช่ทุกธุรกิจที่ต้องการมุ่งหา Blue Ocean แต่ยังมีอีกหลายตลาดที่น่าสนใจเช่น Green Ocean ตลาดของธุรกิจรักษ์โลก รักสุขภาพ , White Ocean ตลาดของธุรกิจที่มีจุดยืนเคียงข้างผู้บริโภค เป็นต้น

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)