ความสำเร็จของร้านสะดวกซื้ออย่าง 7-Eleven มีหลายกลยุทธ์ที่นำมาปรับใช้กับธุรกิจของเราได้โดยเฉพาะในแง่ของการบริหารจัดการวัตถุดิบและการจัดผังร้านที่ดูจะเป็นจุดเด่นมากที่สุด
 

สังเกตว่าเวลาเดินเข้า 7-Eleven นั่นเราหาสินค้าที่ต้องการได้ไม่ยาก
 

เป็นวิธีการจัดผังร้านแบบ “Grid” ที่มีลักษณะการจัดวางที่เป็นแบบล็อกๆ และเดินเชื่อมต่อถึงกันได้หมด และหากสังเกตให้ลึกลงไปอีกจะพบว่า 7-Eleven ทุกสาขา จะวางตู้น้ำดื่มซึ่งเป็นสินค้าที่มีความต้องการสูง ไว้บริเวณข้างในสุด
 

ก่อนที่ลูกค้าจะเดินเข้าไปถึงด้านในก็ต้องผ่านสินค้าอื่นๆที่จัดเรียงไว้เป็นหมวดหมู่ เพิ่มโอกาสในการขายได้มากขึ้นด้วย
 

 

อย่างไรก็ดีเคล็ดลับในการบริหารจัดการของ 7-Eleven ไม่ได้มีแค่นั้น อีกกลยุทธ์ที่น่าสนใจมาก คือ “First In First Out” หรือ FIFO ซึ่งเป็นกลยุทธ์ที่ใช้จัดการด้านวัตถุดิบได้อย่างมีประสิทธิภาพ หลักการของแนวคิดนี้ก็ง่ายๆ คือ “เข้าก่อน ออกก่อน” สินค้าล็อตไหน ที่ได้สั่งซื้อเข้ามาก่อน ให้นำออกไปจำหน่ายก่อน เห็นภาพชัดเจนที่สุดคือ “ตู้แช่เครื่องดื่ม” 
 

ใน 7-Eleven ทุกครั้งที่มีลูกค้าหยิบเอาสินค้าออกไป สินค้าตัวใหม่ก็จะเลื่อนมาแทนที่  โดยวิธีการนี้ออกแบบให้พนักงานคอยเติมสินค้าใหม่อยู่ด้านหลังตู้อย่างต่อเนื่อง

 

และยิ่งไปกว่านั้น FIFO ยังนำไปใช้คิด “ต้นทุนเฉลี่ยต่อชิ้น” ของสินค้าและวัตถุดิบ ในช่วงเวลาต่าง ๆ ได้ 
 

 

ยกตัวอย่างเช่น สินค้าล็อตแรกสั่งมา 100 ชิ้น ต้นทุนชิ้นละ 20 บาท  สินค้าล็อตที่ 2 สั่งมา 100 ชิ้นต้นทุนชิ้นละ 50 บาท

ซึ่งการคิดต้นทุนเฉลี่ยต่อชิ้นแบบ FIFO ในแต่ละช่วงเวลา ต้นทุนเฉลี่ยต่อหน่วย จะไม่เท่ากันขึ้นอยู่กับจำนวนการขาย ปริมาณการขายในแต่ละวัน ก็มีผลต่อการคิดคำนวณต้นทุนกำไร สามารถนำไปปรับใช้กับร้านอาหารที่มีการเข้าออกของวัตถุดิบอย่าง เนื้อหมู ,เนื้อปลา ,ไข่ไก่ , ผักสด อยู่ตลอดเวลา
 

 

และหากเป็นการค้าปลีกในชุมชนหรือร้านโชห่วยนอกจากจะเอากลยุทธ์  FIFO ไปปรับใช้ ยังมีอีกวิธีที่ควรนำไปใช้คู่กันคือ กฎ 80/20 ของ Pareto ที่ให้แบ่งสินค้าออกเป็น 3 กลุ่มคือ สินค้าขายดี  สินค้าขายได้ปานกลาง และสินค้าขายได้น้อย หลังจากแบ่งประเภทสินค้าได้แล้วให้เรียงบนชั้นวางสินค้า จากบนลงล่าง โดยให้สินค้าขายดีอยู่บนชั้นวางสินค้ามากที่สุด

ตามมาด้วยสินค้าขายได้ปานกลาง และวางสินค้าขายได้น้อยในจำนวนที่น้อยที่สุด และในที่สุดสินค้าที่ขายไม่ดี สุดท้ายก็จะถูกเอาออกไปจากชั้นวาง และทางร้านมีหน้าที่ในการหาสินค้าใหม่ที่ลูกค้าสนใจมากกว่าเข้ามาทดแทน วิธีนี้จะทำให้ มีสินค้าที่ตรงกับความต้องการผู้บริโภคได้มากที่สุด

 

ในยุคที่การแข่งขันนั้นสูง ยิ่งมีกลุ่มทุนจีนเข้ามาทำธุรกิจในไทย ก็ทำให้เราต้องยิ่งปรับตัวและพัฒนาธุรกิจให้ตอบโจทย์ความต้องการลูกค้า การได้เรียนรู้โมเดลความสำเร็จจากแบรนด์ที่ประสบความสำเร็จก็เป็นอีกทางลัดที่ทำให้ธุรกิจเราพร้อมจะเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นด้วย

 

 

นักเขียน

คุณรัตนชัย ม่วงงาม (เปี๊ยก)