ในวันนี้ถ้าหากใครยังคิดว่า “ชานม” คือเครื่องดื่มราคาถูก ที่จะอยากดื่มเมื่อไหร่ก็ได้ ลองคิดใหม่ เพราะในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ตลาดเครื่องดื่มชาของไทยไม่ได้อยู่ในยุคของชาราคา 19 บาท หรือแฟรนไชส์ชานม 50 บาทอีกต่อไป แต่เป็นยุคของตลาด "ชาพรีเมียม" หรือเรียกว่าชานมรูปแบบใหม่ (ชาผลไม้) ที่มีราคาต่อแก้วเริ่มต้นตั้งแต่ 75 ไปจนถึง 150 บาท

 

และที่สำคัญมันไม่ใช่แค่ตลาดเครื่องดื่มชาปกติทั่วไป แต่มันคือศึกใหญ่ที่เต็มไปด้วยแบรนด์คุณภาพสูง ทั้งจากไทย และแฟรนไชส์ยักษ์ใหญ่จากจีน ไต้หวัน ที่กำลังสู้กันอย่างดุเดือด เพื่อแย่งชิงส่วนแบ่งตลาดที่มีมูลหลายหมื่นล้านบาทในไทย

 

แบรนด์ชาไทย ไต้หวัน และจีน ราคาเริ่มต้น 75 บาทขึ้นไป

 

 

 

ยกตัวอย่าง Chagee ยกระดับแบรนด์เป็นชาพรีเมียมจากจีนแท้ มีเบลนด์เฉพาะ ใช้นมสดแท้ ไม่มีครีมเทียม พร้อมภาชนะแก้วบรรจุดีไซน์หรูเหมาะกับลูกค้าสายถ่ายยรูป หรือแม้แต่แบรนด์ชาจีนอย่าง Hey Tea, Molly Tea ก็ไม่ได้มาเล่นๆ แต่มาด้วยสูตรดั้งเดิม บวกกับดีไซน์ร้านที่เป็นเอกลักษณ์ระดับพรีเมียมที่ลูกค้าคนไทยต้องแห่ไปเช็กอิน

 

 

ยกตัวอย่างแบรนด์ชาไทย Karan ได้ยกระดับเครื่องดื่มชาพื้นบ้านแข่งขันกับชาระดับแบรนด์พรีเมียมได้อย่างไม่เป็นรอง มีการคัดสรรใบชาคุณภาพเกรดดีจากภาคเหนือจรดใต้ เพื่อนำไปทำเครื่องดื่มมากถึง 46 เมนู ทุกเมนูร้อนหรือเย็น ล้วนมีสารตั้งต้นมาจากเมนูชาไทยสูตรซิกเนเจอร์ทั้งสิ้น ชูจุดแข็งเรื่อง "กลิ่น รส" แบบไทยๆ และความหอมหวานละมุนที่คนไทยคุ้นเคย

 

 

สงครามชาพรีเมียมในตลาดเมืองไทย ไม่ได้อยู่แค่ในแก้วชา แต่มันอยู่ที่แบรนด์ไหนให้คุณภาพและความคุ้มค่ากับเงินที่จ่ายไปมากกว่า แบรนด์ไหนสร้างประสบการณ์การดื่มที่ "แตกต่าง" จากคู่แข่งในตลาดจนลูกค้าได้สัมผัสจะต้องแชร์ออกไป ที่สำคัญแบรนด์ชาพรีเมียมที่เข้าใจพฤติกรรมผู้บริโภคชาวไทยได้อย่างลึกซึ้งจะอยู่รอดในระยะยาว

 

 

ผู้บริโภคชาวไทยใส่ใจสุขภาพ โดยเฉพาะกลุ่มวัยทำงานและ Gen Y-Z เลือกบริโภคของดีมีคุณค่า มากกว่าราคาถูกอย่างเดียว ที่สำคัญผู้บริโภคชาวไทยชอบสินค้าที่เป็นกระแสดังๆ ไม่เกี่ยงเรื่องราคา ขอให้ได้เป็นหนึ่งในผู้ใช้บริการ สังเกตได้จากแบรนด์ชาจีนหลายๆ แบรนด์เข้ามาเปิดสาขาในไทยจะมีลูกค้ายืนต่อแถวยาวเหยียดจนล้นออกมานอกร้าน

 

 

ชาพรีเมียมในตลาดเครื่องดื่มประเทศไทยส่วนใหญ่จะชูจุดเด่นเรื่อง Premium Ingredients เช่น ใบชา Single Origin, ชาสายพันธุ์หายากจากจีน, การคั่ว การหมักแบบโบราณ รวมถึงภาพลักษณ์หรูหรา คาเฟ่ดีไซน์พรีเมียม ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าได้ “ประสบการณ์” มากกว่าการดื่มชาเฉยๆ ที่สำคัญมีการทำตลาดเชิงอารมณ์ หรือ Emotional Branding เช่น CHAGEE หรือ Hey Tea ขายความ “สงบ ใส่ใจในรายละเอียด” สอดคล้องกับวัฒนธรรมจีน

 

 

ตลาดชาพรีเมียมในประเทศไทยมีมูลค่าหลายพันล้านบาท โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ๆ อย่างเช่น กรุงเทพฯ เชียงใหม่ ภูเก็ต จากปัจจัยมาจากคนไทยนิยมดื่มชานมและชาเย็นมากกว่ากาแฟในผู้บริโภคบางกลุ่ม เช่น นักเรียน นักศึกษา คนทำงาน จึงทำให้ชาพรีเมียมเข้ามาแย่งชิงส่วนแบ่งตลาดเครื่องในไทยที่ยังมีพื้นที่สำหรับแบรนด์ใหม่ๆ รสชาติใหม่ๆ

 

 

แบรนด์ชาพรีเมียมวางเป้าหมายจับกลุ่มลูกค้าเป้าหมายในไทยที่พร้อมจ่ายเพื่อสิ่งที่ดีกว่า และมีความคุ้มค่า เช่น กลุ่มทำงานรุ่นใหม่ คนเมือง นักท่องเที่ยวต่างชาติ ซึ่งกลุ่มเป้าหมายเหล่านี้พร้อมที่จะจ่าย 80–150+ บาทต่อแก้ว หากได้เครื่องดื่มชาที่มี “คุณภาพ ประสบการณ์ และภาพลักษณ์ที่ดี

 

จะเห็นได้ว่าสงครามชาพรีเมียมในตลาดเครื่องดื่มของไทย ไม่ใช่แค่การแข่งขันของ “รสชาติเครื่องดื่มชา” แต่มันคือการต่อสู้ของ แนวคิดทางธุรกิจ รสนิยมผู้บริโภค และกลยุทธ์การตลาดแบบใหม่ ที่กำลังเปลี่ยนเกมไปโดยสิ้นเชิง

 

ขณะที่แฟรนไชส์ชานมราคากลาง ก็เริ่มรู้ตัวว่า ถ้ายังขายเหมือนเดิม อาจถูกคลื่นพรีเมียมซัดจมหายไปในเวลาไม่นาน แต่สุดท้ายแล้ว แบรนด์ไหนจะอยู่ แบรนด์ไหนจะไป ไม่ได้วัดกันแค่ยอดขายในแต่ละเดือน แต่วัดกันที่แบรนด์ไหนเข้าใจพฤติกรรมของลูกค้าได้ลึกที่สุด แบรนด์ไหนมอบประสบการณ์ที่ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่า ชาแก้วนี้คุ้มค่าทั้งรสชาติ และประสบการณ์ที่ดีที่สุด

นักเขียน

คุณมนตรี ศรีวงษ์ (อ๊อฟ)